Prof. dr. R.H. (Robbert) Dijkgraaf

Prof. dr. R.H. (Robbert) Dijkgraaf, Mathematische fysica, Universiteit van Amsterdam maakt onder de snaartheoretici deel uit van de absolute wereldtop van zowel de natuurkundig als de wiskundig specialisten. Daarnaast is hij een uitmuntend spreker die zijn publiek op alle niveaus inspireert.

Dijkgraaf, Robbert - 2003.jpg
Prof. dr. R.H. (Robbert) Dijkgraaf Mathematische fysica, Universiteit van Amsterdam, Spinozalaureaat 2003 (credits: NWO/Ivar Pel)

Robbert Dijkgraaf (1960) is hoogleraar mathematische fysica aan de Universiteit van Amsterdam.

Professor Robbert Dijkgraaf ontving de Spinozapremie 2003 voor zowel zijn bijdragen aan de wiskunde als voor zijn werk aan de snaartheorie, een onderdeel van de natuurkunde. Dijkgraaf promoveerde bij Gerard 't Hooft en is daarmee de eerste Spinozalaureaat met een Spinozawinnaar als leraar.

Robbert Dijkgraaf (24 januari 1960) is sinds 1992 hoogleraar mathematische fysica aan de Universiteit van Amsterdam. Dijkgraaf studeerde, met een uitstap van twee jaar naar de Gerrit Rietveld Academie, natuurkunde in Utrecht. Hij studeerde cum laude af in 1986 als theoretisch natuurkundige. In 1989 promoveerde hij, eveneens in Utrecht en eveneens cum laude, bij de latere Spinozawinnaar en Nobellaureaat Gerard 't Hooft. Dijkgraaf werkte van 1989 tot 1992 in het Amerikaanse Princeton, het Mekka voor snaarspecialisten. Vanaf 1992 is Dijkgraaf verbonden aan zowel het Instituut voor Theoretische Fysica als het Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde, beide van de UvA. Zijn snaartheoriegroep is inmiddels de beste van Europa.

Snaartheorie wordt soms wel de theorie van alles genoemd. Natuurkundigen proberen met de snaartheorie een brug te slaan tussen relativiteitstheorie en de quantummechanica. Doel van de theorie is het beschrijven van alle elementaire deeltjes en de krachten daartussen. Ook de zwaartekracht moet in de theorie passen. Dat is niet het geval bij het standaardmodel, waarvoor bijvoorbeeld 't Hooft de Nobelprijs ontving. De snaartheorie kan extreem zware en erg kleine objecten beschrijven zoals zwarte gaten en het heelal vlak na de oerknal.

Dijkgraaf is een toponderzoeker met een grote internationale reputatie. Hij levert originele en diepgravende bijdragen aan zowel de wiskunde als de theoretische natuurkunde. Dijkgraafs naam is vereeuwigd in twee wiskundige concepten. De Dijkgraaf-Witten-invarianten en de Witten-Dijkgraaf-Verlinde-Verlinde-vergelijkingen. Snaartheoretici gebruiken deze concepten bij hun complexe berekeningen. Overigens leverde Dijkgraaf samen met Harvard-professor Cumrun Vafa recent opnieuw wiskundige bijdragen die het snaaronderzoek verder helpen.

Dijkgraaf behoort tot de top tien van wiskundig fysici. Onder de snaartheoretici maakt hij deel uit van de absolute wereldtop van zowel de natuurkundig als de wiskundig specialisten. Daarnaast is Dijkgraaf een uitmuntend spreker die zijn publiek op alle niveaus inspireert. Hij staat bekend om zijn kristalheldere beschrijvingen van ingewikkelde wiskundige en natuurkundige concepten aan leken.

De verwachting is dat de Spinozapremie zal zorgen voor een extra impuls in het al imposante werk van deze ambassadeur van de wetenschap.