Prof. dr. M. (Marijn) Franx

Astronomie, Universiteit Leiden, Spinozalaureaat 2010

Franx-002.jpg

Marijn Franx (1960) onderzoekt de vorming en evolutie van sterrenstelsels. Hij staat bekend om zijn uitmuntende kennis van theorie én waarnemingen. Hij haalt boven verwachting veel interessante gegevens uit de opnames van de grootste telescopen op aarde en in de ruimte. Franx is dé Nederlandse specialist van de Hubble-ruimtetelescoop.

Franx bedrijft archeologie van de kosmos. Hij bekijkt sterrenstelsels die heel ver weg staan. Zo kun je terugkijken in de tijd. Franx bestudeert hoe het heelal eruit zag toen het nog maar een miljard jaar oud was, zo'n twaalf miljard jaar geleden. Ook brengt hij in kaart hoe sterrenstelsels vanaf een miljard jaar tot zeven miljard jaar na de oerknal veranderden door botsingen en andere oorzaken.

Marijn Franx studeerde in 1984 cum laude af te Leiden in de astronomie. Vier jaar later promoveerde de astronoom, eveneens cum laude, eveneens in Leiden. Tussen 1988 en 1993 werkte hij bij Harvard. Van 1993 tot 1998 was hij hoogleraar in Groningen. Sinds 1998 is hij hoogleraar in Leiden. De laatste jaren waren voor Franx topjaren. Hij werd lid van de KNAW. Hij publiceerde in Nature. En hij sleepte een van de eerste prestigieuze Europese Advanced Grants in de wacht.

Buitenlandse referenten noemen Franx 'duidelijk een briljante onderzoeker'. Hij heeft een aantal op waarnemingen gebaseerde, fundamentele bevindingen gedaan. De experts roemen zijn bescheidenheid. Franx schuift vaak zijn veelbelovende, jonge onderzoekers naar voren. Die jonge onderzoekers komen speciaal naar Leiden om bij Franx te promoveren. Franx heeft een goed gevoeld voor baanbrekend onderzoek. Ook de komende jaren verwacht de wetenschappelijke gemeenschap veel van hem.