Prof. dr. H.P. (Henk) Barendregt

Prof. dr. H.P. (Henk) Barendregt, Wiskunde en Informatica, Katholieke Universiteit Nijmegen
is een wiskundige logicus die zich ontwikkelde tot een expert van wereldfaam, opererend op het grensvlak van wiskunde, logica en informatica, die baanbrekend werk op het gebied van de zogeheten lambda calculus verrichtte.

Barendregt, Henk - 2002.jpg
Prof. dr. H.P. (Henk) Barendregt Wiskunde en Informatica, Katholieke Universiteit Nijmegen, Spinozalaureaat 2002 (credits: NWO/Ivar Pel)

Henk Barendregt (1947) is hoogleraar in de Grondslagen van de Wiskunde en de Informatica, Katholieke Universiteit Nijmegen.

Professor Henk Barendregt ontving de NWO-Spinozapremie vanwege zijn buitengewone prestaties op het terrein van de lambda calculus.

De wiskundige logicus Barendregt heeft zich ontwikkeld tot een expert van wereldfaam. Hij opereert op het grensvlak van wiskunde, logica en informatica. Zijn internationale reputatie verwierf hij door baanbrekend werk op het gebied van de zogeheten lambda calculus. Dit is een taal waarin wiskundigen algoritmes opschrijven en bestuderen. Dat men computers wiskundige stellingen kan laten bewijzen, is mede te danken aan zijn werk op dit gebied. Ook in de formele semantiek van natuurlijke talen is de lambda-operator niet meer weg te denken.

Barendregts faam berust niet alleen op zijn originele werk. Hij kan belangrijke resultaten van anderen en van zichzelf overzichtelijk en uitermate inspirerend samenvatten. Zo schreef hij twee absolute standaardwerken over de lambda calculus. Referenten noemden zijn boek over 'ongetypte' lambda calculus het 'Oude Testament'. Zijn standaardwerk over 'getypte' lambda calculus kreeg de bijnaam het Nieuwe Testament. 'Typen' heeft hier betrekking op de wiskundige 'typentheorie'. Dat is ruwweg de ordening van een domein op basis van categorieën met een vastgestelde berekenbare waarde.

Barendregts kracht ligt niet alleen in het doen van belangrijke technische ontdekkingen, maar ook in het ontdekken van revolutionaire nieuwe betekenis in resultaten van anderen. Of zoals een referent het zegt: 'Vergelijk hem met een diamantbewerker. Hij onthult aspecten aan de steen waarvan de diamantgraver nooit had kunnen dromen.'

Henk Barendregt studeerde wiskunde aan de Universiteit Utrecht en behaalde reeds op twintigjarige leeftijd cum laude het einddiploma. Na zijn promotie, ook cum laude, op het gebied van de lambda calculus werkte hij na een jaar Stanford bij het Utrechtse Mathematisch Instituut.

Vanaf 1986 is Barendregt hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij is een wetenschapper met brede belangstelling. Hij probeert wiskundige begrippen toe te passen op theorieën over de algemene werking van de menselijke geest. Dit is ingebed in zijn algemene wereldbeeld waarin het boeddhisme een centrale rol speelt. Opmerkelijk is zijn uitspraak in het maandblad Natuur en Techniek (april 2001) dat als hij het boeddhisme op jongere leeftijd had gevolgd, hij nu misschien monnik zou zijn in plaats van hoogleraar.

Barendregt is een begenadigd docent. Hij laat zich vooral leiden door zijn gebleken goede intuïtie voor wat belangrijk is. Hij heeft het vermogen om studenten de goede weg te wijzen in een zeer complex veld. Door zijn niet aflatende werkdrift, zijn charisma en zijn magnetische persoonlijkheid zal de Spinozapremie een goede investering zijn bij het aantrekken van nieuw talent.