Toekenningen Rubicon 2013

Moderne sociale problemen. Diversiteit, ongelijkheid, segregatie, en cohesie 
Dr. O. (Ozan) Aksoy (m), UU -> University of Oxford, Department of Sociology and Nuffield College (GB), 24 maanden Etnische diversiteit en ongelijkheid nemen naar verwachting toe in moderne samenlevingen. De invloed daarvan op segregatie en cohesie - samenwerking en vertrouwen - leidt tot grote sociaaleconomische uitdagingen, en de noodzaak om de samenhang tussen diversiteit, ongelijkheid, segregatie en cohesie nader te onderzoeken.

The making of occult minds 
Dr. E. (Egil) Asprem (m), UvA –> University of California, Religious Studies (US), 24 maanden Our minds are naturally inclined to produce and remember certain ideas rather than others. This accounts for the pervasiveness of some religious ideas, such as god-concepts. But what can the cognitive science of religion tell us about beliefs and experiences related to 'the occult'? This project aims to uncover the cognitive mechanisms and psychological factors involved.

Chronische darmontsteking door verkeerd gevouwen eiwitten 
Dr. J. (Joep) Grootjans (m), UM -> Brigham and Women's Hospital, Harvard Medical School, Boston (US), 24 maanden 
Verkeerd gevouwen eiwitten in darmcellen leiden tot chronische ontsteking van de darm. De onderzoekers bestuderen de relatie tussen verkeerde eiwitverwerking en de aangeboren afweer van de darm, om zo nieuwe behandelingen voor chronische darmontsteking te ontdekken.

Antigeen-internalisatie door B-cellen 
Drs. R. (Robbert) Hoogeboom (m), UvA -> National Institute for Medical Research (GB), 24 maanden 
Het internaliseren van antigenen door B-cellen is een belangrijk proces in de specifieke immuunreactie. De onderzoekers gaan dit proces systematisch bestuderen door een voor een genen uit te schakelen en vervolgens met de microscoop te bekijken hoe dit de antigeen-internalisatie door B-cellen beïnvloedt.

Chaotische beweging in zoutoplossingen 
E. (Elif) Karatay (v), UT -> Stanford University, Mechanical Engineering (US), 24 maanden 
Wanneer een stroom door zoutoplossingen gaat, treedt ion-polarisatie op. Bij zeer hoge stroomdichtheden, gedraagt de polarisatie zich als een schok en dat resulteert in chaotische bewegingen. Onderzocht wordt waarom deze polarisatie beweging in zoutoplossingen beïnvloedt en hoe dit te beheersen.

Gaat asymmetrie bij celdeling verloren gedurende veroudering? 
Dr. A.C. (Anne) Meinema (m), RUG –> ETH Zürich, Institute of Biochemistry (CH), 24 maanden 
Wanneer een bepaalde cel (bijv. stamcel) deelt, zorgt een onbekende barrière voor asymmetrie tussen beide cellen; één cel veroudert terwijl de andere jong blijft. In dit project wordt in gist onderzocht hoe veroudering het functioneren van de barrière beïnvloedt en wat de moleculaire basis is.

Hoe planten hun celwand assembleren 
Dr. J. (Joanna) Polko (v), UU –> University of North Carolina Chapel Hill, Biology, Kieber lab (US), 24 maanden 
Celwanden zijn rigide doch flexibele structuren die belangrijk zijn voor de groei van planten. De onderzoekers zullen bestuderen hoe celwanden geassembleerd worden.

Stay tuned! 
R.B. (Rogier) Poorthuis (m), VU –> MPI Frankfurt, Neocortical circuits lab, (DE), 24 maanden 
Attentie maakt het mogelijk om ons te focussen op omgevingsstimuli die voor dit moment belangrijk zijn en irrelevante informatie te onderdrukken. De onderzoekers gaan kijken hoe het brein in staat is om zich te richten op relevante auditieve informatie.

Characterizing the function and behaviour of dormant G0-like tumor cells 
Dr. L. (Laila) Ritsma (v), UU -> Harvard, Massachusetts General Hospital Cancer Center (US), 24 maanden 
Borstkankerpatiënten hebben vaak tumorcellen die in slaap gaan tijdens chemotherapie waardoor ze de behandeling overleven en nieuwe uitzaaiingen vormen. De onderzoekers gaan uitzoeken hoe de tumorcellen in slaap vallen en welke eiwitten dit kunnen tegengaan.

Kwetsbare of onverstoorbare gemeenschappen? Waarom sommige ecosystemen door invasies overrompeld worden en andere niet 
Dr. M.J.J. (Maarten) Schrama (m), RUG -> University of Manchester, Faculty of Life Sciences, (GB), 24 maanden 
Menselijke verstoring van ecosystemen zorgt voor een toename van invasieve soorten, vaak met ingrijpende, negatieve gevolgen. In dit onderzoek willen we, middels het uitvoeren van een slim veldexperiment, uitvinden waarom sommige ecosystemen hier veel gevoeliger voor zijn dan andere.

Seeing the fast in the small 
Dr. R. (Ronald) Ulbricht (m), UvA -> University of Colorado, JILA (US), 24 maanden 
Materials are composed of very small constituents (nanometers) in which very fast processes (femtoseconds) occur that define the material's property and functionality. This project sets out to develop new techniques that can see and control such fast dynamics in molecules and nanostructures using a nanometer-sized optical antenna.

Groeiende patronen: hoe een zebravis aan zijn strepen komt 
Dr. F.W.J. (Frits) Veerman (m), UL –> University of Oxford, Centre for Mathematical Biology (GB), 24 maanden 
Patronen komen overal in de natuur voor: als pigmentstrepen op dierenhuid, maar ook in de ontwikkeling van ledematen van een embryo, of als begroeiingsgebieden aan de rand van de woestijn. De onderzoekers bekijken de ontwikkeling van patronen in een groeiende omgeving, vanuit een wiskundig perspectief.

Taalevolutie en de rol van ons brein 
T. (Tessa) Verhoef, MSc (v), UvA –> University of California, Center for Research in Language (US), 24 maanden 
Taal is een van de belangrijkste kenmerken waarin wij mensen verschillen van andere dieren. Hoe is structuur in taal precies ontstaan? Het doel van dit project is om honderden jaren taalevolutie na te bootsen in experimenten met proefpersonen en computermodellen.

How hearing happens 
Ir. C.P.C. (Corstiaen) Versteegh (m), EUR –>The Rockefeller University, Laboratory of Sensory Neuroscience (US), 24 maanden 
Our ears can sense very faint and very loud sounds. The combination with the ability to discriminate between high and low pitch is even more unique. The researchers will investigate how the cells of the inner ear accomplish this feat.

Sociaal gedrag onder de schijnwerpers 
Dr. R. (Romy) Wichmann (v), RUG -> MIT, Picower Institute for Learning and Memory, Cambridge, (US), 24 maanden 
Sociale interactie is vaak verstoord in psychiatrische aandoeningen zoals autisme, schizofrenie en depressie. Met behulp van lichtgevoelige ionkanalen en een onlangs ontwikkelde miniatuurmicroscoop proberen de onderzoekers een beter begrip te krijgen van hoe de communicatie binnen het brein de communicatie tussen individuen kan beïnvloeden.

From working space to theatre space: the user perspective 
Dr. M.L (Marlieke) Wilders (v), RUG -> Politecnico di Torino, Interuniversity Department of Regional and Urban Studies and Planning (IT), 24 maanden 
De onderzoeker analyseert hoe herbestemming met een theaterfunctie de beleving van industriële gebouwen verandert. En omgekeerd, hoe het industriële karakter van een gebouw de theaterbeleving van de bezoeker beïnvloedt. Met deze kennis kunnen ontwerpstrategieën voor herbestemming worden geoptimaliseerd.

Panorama's en territorium in het landschap van Pergamon 
Dr. C.G. (Christina) Williamson (v), RUG -> Brown University, Joukowsky Institute for Archaeology and the Ancient World (US), 24 maanden 
Wat hebben panorama's te maken met staatsformatie? Dit onderzoek laat zien dat ze nauw verbonden waren in het landschap van de Hellenistische koningsstad Pergamon (Turkije), waar vele archeologische sites met spectaculaire uitzichten betrokken waren in een visuele netwerk van macht.

Enzymremmer om resistentie voor antibiotica te voorkomen Dr. A.A. (Andreas-Alexander) Bastian (m), RUG -> University of Notre Dame, Department of Chemistry and Biochemistry (US), 24 maanden Sinds het gebruik van de eerste antibiotica hebben bacteriën zich verweerd door resistentie tegen deze medicijnen te ontwikkelen. De opkomst van resistentie, in bijzonder multidrug resistentie (MDR), is een steeds vaker voorkomend probleem en maakt de huidige antibiotica ontoereikend als medicament. Mijn onderzoek zal zich richten op de ontwikkeling van nieuwe antibacteriële verbindingen die bovenstaande problemen kunnen aanpakken. In het bijzonder zal gekeken worden naar stoffen die helpen de resistentie tegen carbapenems tegen te gaan. Deze klasse van antibiotica wordt tegenwoordig als laatste toevlucht gebruikt tegen resistente bacteriën. 

Slank worden met vet  Drs. M.R. (Mariëtte) Boon (v), UL -> Maastricht University (NL), 15 maanden  De Hindoestaanse bevolking heeft een sterk verhoogde kans op het ontwikkelen van type 2 diabetes. In Maastricht zal onderzocht worden of vermeerderen van de hoeveelheid bruin vet, dat in rap tempo opgeslagen energie in warmte omzet, de Hindoestaanse bevolking metabool gezonder maakt. 

Loonarbeid en slavernij in het Nederlandse Atlantische rijk  Dr. P. (Pepijn) Brandon (m), UvA -> University of Pittsburgh Department of History (US), 24 maanden  In het Nederlandse Atlantische rijk werkten in de zeventiende en achttiende eeuw honderdduizenden mensen op schepen, plantages en andere plekken. Sommigen waren in loondienst, anderen slaaf of dwangarbeider. Dit onderzoek kijkt hoe dit verschil vormen van samenwerking en solidariteit beïnvloedde. 

Een duik in de diversiteit  Dr. J.J.A. (Jorg) Calis (m), UU -> The Rockefeller University (US), 24 maanden  Het immuunsysteem is extreem divers, zodat het adequaat kan reageren op een divers aantal bedreigingen. Met een nieuwe techniek gaan de onderzoekers deze diversiteit in kaart brengen, en met grote precisie kijken hoe diversiteit gebruikt wordt in immuunreacties tegen infecties. 

Het immuunsysteem onder de loep  Ir. S. (Stijn) van Dorp (m), EUR -> Stanford University, Department of Molecular and Cellular Physiology (US), 24 maanden  Cellen van het immuunsysteem sturen hun ontwikkeling tot ziektebestrijders met een ingenieus stelsel van eiwitten en kanalen in de celwand. Om te begrijpen hoe dit systeem werkt gaan de onderzoekers het stap voor stap nabootsen in een kunstmatige omgeving. 

Bouwstenen van leven in het heelal  Dr. E.C. (Edith) Fayolle (v), UL -> Harvard - Smithsonian Center for Astrophysics (US), 24 maanden  Moleculen die relevant zijn voor de oorsprong van leven worden bestudeerd in de ruimte. De onderzoekers zullen de vorming van organische moleculen bestuderen en de overleving hiervan onder de extreme omstandigheden die in de ruimte heersen, door laboratoriumexperimenten te combineren met astronomische waarnemingen.

Kan vriendschap de effecten van kindermishandeling in het brein verminderen?  Drs. A. (Anne-Laura) van Harmelen, MSc. (v), UL -> University of Cambridge Department of Psychiatry (GB), 24 maanden  Emotionele mishandeling in de kindertijd (EM) is gerelateerd aan veranderingen in het brein (hersenstructuur en hersenfunctioneren), hierdoor hebben deze mensen een hoog risico om psychopathologie te ontwikkelen. Dit project onderzoekt of vriendschappen in de adolescentie de negatieve effecten van EM in het brein kunnen verminderen. 

Domino-effecten van ziektes in wilde vogels  Dr. A. (Arne) Hegemann (m), RUG -> Lund, fysiologische ecologie (SE), 24 maanden  Een verkoudheid duurt meestal maar een paar dagen. Toch kunnen er effecten op langere termijn zijn, bijvoorbeeld omdat je een belangrijke gebeurtenis hebt gemist. Zulke effecten bestaan ook bij dieren. De onderzoekers rusten vogels met piepkleine zenders uit om te ontrafelen wat de effecten van een korte ziekte op trekgedrag en broeden zijn. 

Dissociatieve klachten behandelen met slaapverbetering  Drs. D. (Dalena) van Heugten – van der Kloet (v), UM -> University of Oxford, Nuffield Department of Clinical Neurosciences, Sleep & Circadian Neuroscience Institute (GB), 24 maanden  Dissociatieve symptomen worden gevoed door slaapproblemen. Geheugenproblemen lijken hierbij een belangrijke rol te spelen. De onderzoekers gaan slaapgebrek opwekken en kijken welke klachten en geheugenproblemen ontstaan. Vervolgens proberen ze meteen behandeling gericht op slaapverbetering dissociatieve klachten te laten afnemen. 

Kanker bestrijden zonder ontwikkeling te schaden  S. (Sascha) Hoogendoorn, MSc. (v), UL -> Stanford University School of Medicine, department of Chemical and Systems Biology (US), 24 maanden  Soms lopen de belangrijke processen die noodzakelijk zijn voor groei van kinderen uit de hand en veroorzaken bepaalde types kanker. De onderzoekers proberen te ontrafelen of het mogelijk is om de kanker te stoppen, terwijl normale ontwikkeling door kan gaan. 

Symbiose tussen luizen, mieren en hun darmflora  Dr. A.B.F. (Aniek) Ivens (v), RUG -> Laboratory of Insect Social Evolution – The Rockefeller University (US), 24 maanden  Weidemieren houden bladluizen ondergronds als vee. De honingdauw gemaakt door de luizen dient als 'melk' voor de mieren en zit boordevol voedingsstoffen. De biologen onderzoeken welke rol de darmflora van de luizen en mieren speelt in deze overdracht van voedingsstoffen. 

Eiwitfosforylering tijdens de afweerreactie van planten  T.W.H. (Thomas) Liebrand, MSc. (m), WUR -> University of California Davis, Dept. of Plant Pathology, Coaker lab (US), 24 maanden  Tijdens de afweerreactie van planten tegen schadelijke ziekteverwekkers veranderen vele eiwitten van functie. Fosforylering, de plaatsing van een fosfaatgroep op eiwitten, speelt hierbij een belangrijke rol. De onderzoekers inventariseren welke eiwitten gefosforyleerd worden bij de afweerreactie tegen een bacteriële ziekteverwekker. 

Taalgebruik en ons brein in context  V. (Vitória) Piai, MSc. (v), RU/Donders Institute for Brain, Cognition and Behavior -> University of California, Berkeley, Helen Wills Neuroscience Institute (US), 24 maanden  Informatie uit de context vereenvoudigt de productie en verwerking van taal. De onderzoeker wil de samenwerking van hersengebieden vaststellen bij efficiënt gebruik van de context, maar ook nagaan wat er in dit proces gebeurt na hersenletsel. 

Zwemmende micro-organismen  T.E.F. (Tessa) Quax, MSc. (v), WUR -> Max Planck Institute of Terrestrial Microbiology (DE), 24 maanden  Naast bacteriën bestaan er fundamenteel andere micro-organismen: archaea. Deze organismen leven op extreme plaatsen, zoals in hete geisers, maar ze zijn ook aanwezig in het menselijke darmkanaal. Om de rol van deze micro-organismen te begrijpen gaan onderzoekers het mechanisme bestuderen waarmee ze zich kunnen bewegen. Dit lijkt namelijk fundamenteel anders te zijn dan in bacteriën. 

Inzoomen: nanoschaal eigenschappen van 2D-organische nanostructuren  Dr. D. (Daniel) Schwarz (m), UT -> Lawrence Berkeley (US), 24 maanden  2D-organische nanostructuren (zoals grafeen of metaal-organische netwerken) zijn nieuwe materialen met opwindende eigenschappen. Mogelijke toepassingen zijn te vinden in de elektronica en high performance katalysatoren. De onderzoekers zullen de elektronische en magnetische eigenschappen van deze materialen op de nanoschaal bestuderen en manipuleren. 

Een evolutionaire benadering van kinderkeuze  Dr. G. (Gert) Stulp (m), RUG -> The London School of Hygiene and Tropical Medicine, Evolutionary Demography (GB), 24 maanden  Er bestaat beperkt begrip van individuele kinderkeuzes in moderne, geïndustrialiseerde samenlevingen. Een evolutionaire benadering van kinderkeuze kan nieuwe inzichten bieden, en uitsluitsel geven over de (mal) adaptiviteit van hedendaags voortplantingsgedrag. Dergelijk inzicht verbetert eveneens voorspelling van geboortecijfers en faciliteert daarmee bevolkingsbeleid. 

Atomic-scale control of surface charge-transfer  Dr. P. (Peyman) Taheri (m), TUD -> University of California Berkeley, Department of Electrical Engineering and Computer Sciences (US), 21 maanden  Halfgeleiders zijn geavanceerde functionele materialen die op grote schaal worden toegepast in huidige elektronica. De onderzoeker zal atomaire procesbeheersing van innovatieve halfgeleiderproductie ontwikkelen en optimaliseren om snellere, goedkopere en meer robuuste elektronica in de toekomst mogelijk te maken. 

Elektronen met immuniteit  Dr. J. (Jörn) Venderbos (m), UL -> Massachusetts Institute of Technology, Department of Physics (US), 24 maanden  Elektronen in materialen hebben vaak last van onzuiverheden en verontreinigingen. Dat belemmert ze in hun transport en zorgt onder andere voor energieverlies. In topologische materialen zijn de elektronen op een speciale manier beschermd - immuun - tegen deze effecten en deze materialen zijn daarom erg aantrekkelijk voor technologische toepassingen. De onderzoekers gaan onderzoek doen naar topologische materialen waarin elektronen ook sterk met elkaar wisselwerken. 

Nieuw licht op het mechaniek van hersengolven  Dr. M. (Martin) Vinck (m), UvA -> Yale University Kavli Institute for Neuroscience – Neurobiologie (US), 24 maanden  Interacties tussen inhiberende en exciterende cellen genereren een complex patroon van hersengolven. De onderzoekers bestuderen de precieze bijdragen van verschillende celtypes en chemische signaalstoffen aan het ontstaan van hersengolven, door lichtgevoelige eiwitten in specifieke cellen te implanteren en optisch te stimuleren.

93 onderzoekers dienden een aanvraag in voor Rubicon, negentien van hen ontvingen financiering.

Kraambedpsychose door verstoorde afweer Dr. V. (Veerle) Bergink (v), EUR -> Aarhus University, National Center for Register Based Research (DK), 24 maanden  Er is mogelijk een verband tussen ernstige psychiatrische ziekte in de kraamtijd en een verstoord eigen afweersysteem. De onderzoekers zoeken naar het voorkomen van zwangerschapsvergiftiging, auto-immuunziekte bij kraambedpsychose en de effectiviteit van preventieve medicatie.

Versuikerde eiwitten in borstkanker  Dr. M.F. (Marjoke) Debets (v), RU -> UC Berkeley, Bertozzi Lab (VS), 24 maanden  Veel eiwitten worden, nadat ze gemaakt zijn, uitgerust met suikergroepen. Onderzoekers hebben ontdekt dat in bijvoorbeeld borstkanker, eiwitten met een andere hoeveelheid suikergroepen uitgerust worden. Onderzocht wordt hoe deze versuikering verloopt, en hoe dit verandert in borstkanker.

Revolutie in chemische sythese via programmeerbare C-H activatie  Dr. P. F. (Paweł) Dydio (m), UvA -> University of California, Berkeley, Department of Chemistry (VS), 24 maanden  Momenteel vindt fijnchemische synthese in meerdere stappen plaats volgens materiaalverspillende, energie-inefficiënte procedures. Functionalisatie van de C-H binding vormt een uitdaging, maar zou een efficiënt en milieuvriendelijk alternatief kunnen bieden voor huidige methodologieën. De onderzoekers zullen een innovatie aanpak bestuderen waarmee een krachtige selectieve functionalisatie van de C-H binding tot stand gebracht zou kunnen worden met behulp van algemene methoden.

Communicatie in het brein  L. (Linda) Geerligs Msc (v), RUG -> Medical Research Council, Cognition and Brain Sciences Unit (GB), 24 maanden  Communicatie tussen hersengebieden is essentieel om goed te functioneren. Dit project onderzoekt hoe veranderingen in deze communicatie zich voltrekken gedurende de levensloop, waar zij door veroorzaakt worden en wat de gevolgen hiervan zijn voor cognitief functioneren, met name bij ouderen.

Autisme zichtbaar in hersenen  Dr. A. (Akhgar) Ghassabian (v), EUR -> Johns Hopkins University, Kennedy Krieger Institute (VS), 24 maanden  Kinderen met autisme verschillen in hersenontwikkeling vergeleken met kinderen zonder autisme. Maar hoe 'het autistische brein' gerelateerd is aan gedrag in autisme is onduidelijk. Dit onderzoek is gericht op het ontrafelen van de relatie tussen hersenstructuur/functie en gedrag bij autistische kinderen.

Nieuwe elektronica, laag voor laag  M.H.D. (Marcos) Guimarães MSc (m), RUG -> Fysika van Nanodevices – Kavli Institute for Nanoscience at Cornell University (VS), 24 maanden  Elektronische devices worden elk jaar kleiner en de limiet komt snel in zicht.Onderzoekers willen daarom met behulp van verschillende gelaagde nanomaterialen nieuwe soorten devices ontwikkelen en bestuderen die kunnen worden gebruikt voor toekomstige elektronica, gebaseerd op magnetisme.

Groene brandstoffen uit CO2  Dr. A.L. (Annelie) Jongerius (v), UU -> Stanford University, Department of Chemical Engineering (VS), 24 maanden  Het broeikasgas CO2 kan worden omgezet naar brandstoffen en chemicaliën via twee verschillende chemische processen. De onderzoekers gaan uitzoeken waarin deze reacties overeenkomen om bij te dragen aan het ontwikkelen van betere processen voor het maken van groene brandstoffen.

Bewegende materialen maken  Ir. P.A. (Peter) Korevaar (m), TUE -> Harvard University, Biomineralization and Biomimetics Lab (VS), 24 maanden  Materialen die net als bijvoorbeeld darmspieren continu bewegen zijn erg interessant voor allerlei toepassingen. Dit onderzoek probeert, door een slimme combinatie van chemische reacties en kunststoffen die hierop reageren, materialen te ontwerpen die een brandstof omzetten in een continue beweging.

Herinneringen aan religieus conflict  Dr. D.C. (David) van der Linden (m), UU -> University of Cambridge (GB), 24 maanden  Na een religieus conflict herinneren mensen zich nog de misdaden van hun voormalige tegenstander. Dat maakt verzoening lastig. Dit onderzoek gaat na hoe herinneringen aan religieus geweld protestanten en katholieken in zeventiende-eeuws Frankrijk bleef verdelen en religieuze verdraagzaamheid ondergroef.

Nanolagen voor toekomstige zonne-energie, nader belicht  Dr. ir. A.J.M. (Adrie) Mackus (m), TUE -> Stanford University, Department of Chemical Engineering (VS), 24 maanden  Het aanbrengen van dunne lagen op nanogestructureerde oppervlakken speelt een steeds belangrijkere rol in de fabricage van zonnecellen. De onderzoeker gaat het groeien van nanolagen bestuderen met infrarood licht en synchrotronstraling, met als doel om de zonnecellen van de toekomst te verbeteren.

Hoe komt collectieve motivatie om samen te werken tot stand?  H. (Hans) Marien MSc (m), UU -> Harvard University, Department of Psychology (VS), 12 maanden  Motivatie om samen te werken wordt vaak gedreven vanuit een individueel belang. Het nadeel hiervan is dat een samenwerkingsverband snel kan ontbinden. Onderzocht wordt hoe mensen vanuit het collectieve belang gemotiveerd kunnen worden om zo een langdurige samenwerking te bevorderen.

Sterk fluctuerende fases in gefrustreerde oxidische materialen  L. (Louk) Rademaker (m), UL -> Kavli Institute for Theoretical Physics, University of California, Santa Barbara, California (VS), 24 maanden  Frustratie treedt op bij een discrepantie tussen de werkelijkheid en de gewenste toestand. Dit effect bestaat ook op complex oxidische materialen zoals de nikkelaten en 'spin ijs'- materialen. In dit onderzoek worden fluctuaties onderzocht die uit frustratie voortkomen.

Ruimte om te beslissen  Dr. I.K. (Iris) Schneider (v), UvA -> University of Southern California, Dornsife Center of Mind and Society, Psychology (VS), 12 maanden  Mensen moeten vaak moeilijke beslissingen nemen. Om hiermee om te gaan worden beslissingen vaak ruimtelijk weergegeven, bijvoorbeeld in voor-tegen lijstjes, of met beslisbomen. Dit onderzoek bekijkt of het gebruik van ruimtelijke informatie beslissen gemakkelijker maakt en hoe dit werkt.

Identificatie van epigenetische sturingsgenen bij de ontwikkeling van darmkanker  Dr. J. (Jurian) Schuijers (m), UU -> Massachusetts Institute of Technology (MIT), Whitehead Institute (VS), 24 maanden  Darmkanker ontstaat stap voor stap en pas de laatste stappen zorgen voor medische complicaties. Om dit proces beter te begrijpen ontwikkelt dit onderzoek een uniek kweekmodel, afgeleid van menselijke darmstamcellen. Met dit model zoekt de onderzoeker naar nieuwe genen die darmkanker veroorzaken.

Netwerk meta-analyse: individueel of groepen?  Dr. E. (Ewoud) Schuit (m), UU -> Stanford University, Department of Health Research and Policy (VS), 24 maanden  Netwerk meta-analyse vergelijkt op indirecte wijze de effectiviteit van verschillende behandelingen voor dezelfde aandoening. Dit onderzoek gaat na of dit moet met informatie over individuele patiënten of dat informatie over groepen, die eenvoudiger te verkrijgen is en waarvoor methoden zijn ontwikkeld, volstaat.

Alcohol en een gestressed brein: linke soep!  Dr. Z. (Zsuzsika) Sjoerds (v), VU -> Max Planck Institute for Human Cognitive and Brain Sciences (DE),24 maanden  Stress is schadelijk voor de hersenen en komt veel voor bij alcoholverslaving. De onderzoekers zullen kijken wat stress met verslaafde hersenen doet, en hoe dit bijdraagt aan ongecontroleerd overmatig drinken en aan de grote kans op terugval na nuchtere periodes.

Zwarte gaten onder het vergrootglas  Chiara Toldo, MSc (v), UU -> Columbia University, Mathematics and Physics department (VS), 24 maanden  Door zwarte gaten te begrijpen krijgen we fundamenteel inzicht in het gedrag van de zwaartekracht bij zeer hoge energieën. De wetenschappers zullen de vloeistof-glas structuur van  de waarnemingshorizon van zwarte gaten onderzoeken, en licht werpen op de microscopische bouwstenen van zwarte gaten. 

Klimaatverandering; het water tot aan de lippen?  Dr. W.H.J. (Willem) Toonen (m), UU -> Aberystwyth University, Dept. Geography and Earth Sciences (GB), 24 maanden  Om het effect van klimaatsverandering op extreme rivieroverstromingen te bepalen wordt gekeken naar het voorkomen en verspreiding van (pre)-historische extreme overstromingen in Europa. Analyse van temporele en ruimtelijke patronen verschaft inzicht in verantwoordelijke mechanismen (mens en klimaat) en natuurlijke variabiliteit.

Kijk naar voedsel en raak je angst kwijt  J. (Jessica) Werthmann Msc (v), UM -> King’s College London, Institute of Psychiatry (GB), 24 maanden  Anorexia nervosa-patiënten hebben een extreme angst voor voedsel en vermijden het kijken naar voedsel. In theorie houdt het vermijden van aandacht voor voedsel het beperkte eten in stand, maar dit is niet door middel van experimenten onderzocht. Dit onderzoek stelt dat het veranderen van de aandacht die aan voedsel gegeven wordt de symptomen van anorexia nervosa vermindert.

Hoe hersenen netwerken  Dr. R.J.F. (Rolf) Ypma (m), UU -> University of Cambridge, Department of Psychiatry (GB), 14 maanden  Ons brein is opgedeeld in verschillende regio's met verschillende functies. Door lijnen te trekken tussen hersenregio's die samenwerken vinden we het netwerk van de hersenen. De wiskundigen gaan kijken hoe anders dit netwerk is bij mensen met autisme.