Vici 2018

Bekijk de lijst toegekende Vici-premies, ingedeeld op alfabetische volgorde en gesorteerd op NWO-domein.

Feiten en cijfers

Totaal aantal ingediende aanvragen: 239, waarvan 88 vrouw (37%) en 151 man (63%)
Aantal toekenningen: 32, waarvan 11 vrouw (34%) en 21 man (66%)
Totale honoreringspercentage: 13%
Honoreringspercentage vrouwen: 13%
Honoreringspercentage mannen: 14%

Vici 2018 Ingediende voorstellen

  Totaal Vrouw % Man %
ENW 72 12 17% 60 83%
SGW 78 40 51% 38 49%
TTW 27 9 33% 18 67%
ZonMw 51 21 41% 30 59%
DO 11 6 55% 5 45%
Totaal 239 88 37% 151 63%

Vici 2018 Gehonoreerde voorstellen

  Totaal % Vrouw % Man %
ENW 12 17% 2 17% 10 17%
SGW 10 13% 5 13% 5 13%
TTW 4 15% 1 11% 3 17%
ZonMw 5 10% 2 10% 3 10%
DO 1 9% 1 17% 0 0%
Totaal 32 13% 11 13% 21 14%

ENW = Exacte en Natuurwetenschappen, SGW = Sociale en Geesteswetenschappen, TTW = Toegepaste en Technische Wetenschappen, DO = Domeinoverstijgend

  • Gesorteerd op alfabet

    A

    Schade tijdens de DNA-verdubbeling: chromatine lost het op!
    Prof. dr. H. (Haico) van Attikum (m), LUMC - Humane Genetica
    Een essentiële stap in de celdeling is de verdubbeling van ons DNA. Beschadigingen aan ons DNA kunnen dit proces echter ontregelen. De onderzoekers zullen onderzoeken hoe de DNA-verdubbeling wordt gereguleerd bij beschadiging van ons DNA en bepalen welke rol chromatine, het verpakkingsmateriaal van ons DNA, daarin speelt.

    B

    Nieuwe behandeling voor nekkramp
    Prof. dr. D. (Diederik) van de Beek (m), UvA – Geneeskunde, Neurologie
    Bacteriële hersenvliesontsteking is een levensbedreigende hersenontsteking. Verschillende ontstekingsfactoren zijn geïdentificeerd met impact op uitkomst maar hoe deze gebruikt kunnen worden als behandeling is nog onduidelijk. In dit onderzoek worden nieuwe behandelingen voor de ziekte uitgetest met als doel levens te redden.

    Zadenvooraltijd: Bescherming van opgeslagen mRNA's om zaadoverleving te garanderen. Hoe overleven mRNAs in zaden?
    Dr. L. (Leónie) Bentsink (v), WUR – Plantenwetenschappen
    Zaden hebben de capaciteit te kiemen, zelfs na jarenlange bewaring. Voor het kiemen zijn zaden afhankelijk van de opslag mRNAs die tijdens de kieming in eiwitten vertaald worden. Centraal in dit voorstel is de vraag hoe deze mRNAs zo lang kunnen overleven, terwijl ze bekend staan om hun korte levensduur.

    Bron des levens: stedelijke watervoorziening in het premoderne Midden-Oosten (7e-15e eeuw) 
    Prof. dr. M.L.M. (Maaike) van Berkel (v), RU – Middeleeuwse Geschiedenis 
    Watervoorziening is de grootste uitdaging waarmee het waterarme Midden-Oosten kampt. Desondanks waren premoderne stedelijke samenlevingen in staat hun talrijke bewoners van drinkwater te voorzien. Dit project onderzoekt voor het eerst de condities voor duurzame watervoorziening door de succesvolle (en onsuccesvolle) strategieën en praktijken van het premoderne Midden-Oosten te analyseren.

    Kanker eiwitten remmen met metaal-houdende medicijnen en licht
    Dr. S.B. (Sylvestre) Bonnet (m), LEI – Leiden Institute of Chemistry
    Antikankergeneesmiddelen zijn vaak toxisch voor de patiënt omdat zij niet erg selectief zijn. In dit project zullen de onderzoekers antikanker metaal-bevattende medicijnen maken die inactief zijn in het donker, maar na bestraling met licht kankercellen dood maken door het tegelijkertijd bevrijden van twee medicijnen die zich op twee verschillende bij kanker betrokken eiwitten richten.

    Dierenbewegingen
    Dr. R.F.J. (Raf) de Bont (m), UM - Geschiedenis
    In de twintigste eeuw veranderde de manier waarop wilde dieren zich over de wereld verplaatsten radicaal. Denk aan invasies van ‘exoten’, herintroducties van bedreigde soorten, verstoring van migratieroutes en grootschalige handel in zoo-dieren. ‘Moving Animals’ analyseert hoe mensen deze bewegingen hebben bestudeerd, weergegeven en gestuurd.

    Netwerktheorie
    Prof. dr. D. (Denny) Borsboom PhD (m), UvA - Psychologie
    Dit project ontwikkelt methodologie om netwerkmodellen van psychologische stoornissen te construeren: Netwerk Constructie Methodologie (NCM). NCM bevat subsystemen (bv. slaap, stemming, overtuigingen) die aan elkaar gekoppeld worden in een netwerk. Zo ontstaat een flexibel, “levend” theoretisch systeem waaraan vele onderzoekers kunnen bijdragen, om zo ons begrip van stoornissen te verbeteren.

    Hoe werkt CRISPR geheugenvorming in bacteriën?
    Dr. ir. S.J.J. (Stan) Brouns (m), TUD – Bionanoscience
    Micro-organismen in natuurlijke ecosystemen staan onder grote evolutionaire druk van virussen. Om te kunnen overleven onder deze vijandige omstandigheden hebben ze CRISPR-Cas immuun systemen ontwikkeld. Dit voorstel is gericht op het uitzoeken van hoe geheugenvorming tegen virussen in dit immuunsysteem tot stand komt.

    Kan een computer ziekte voorspellen? 
    Prof. dr. M. (Marleen) de Bruijne (v), Erasmus MC – Radiologie en Medische Informatica
    De onderzoekers ontwikkelen computertechnieken om in grote collecties medische beelddata nieuwe patronen te ontdekken die gerelateerd zijn aan aandoeningen zoals beroerte en longziekten. Daarmee kan het risico dat een patiënt bepaalde aandoeningen ontwikkelt beter ingeschat worden, zodat die aandoeningen beter behandeld of zelfs voorkomen kunnen worden.

    SocialMovez! Co-creatie van gezonde sociale netwerken voor jongeren
    Prof. dr. M. (Moniek) Buijzen (v), RU – Communicatiewetenschap 
    Online sociale netwerken zoals Instagram en Snapchat bieden ongekende technologische mogelijkheden om de gezondheid van jongeren te stimuleren, bijvoorbeeld via peer influencers in het netwerk. Met innovatieve datatechnologie achterhalen de onderzoekers hoe de mogelijkheden van online sociale netwerkcampagnes optimaal kunnen worden benut, zonder de privacy van jongeren te schenden.

    Poortwachters van de bloedvaten
    Dr. J.D. (Jaap) van Buul (m), UvA – Sanquin Research and Landsteiner Laboratory
    De bloedvatwand vormt de grens tussen het bloed en het omliggend weefsel. In geval van een ontsteking bewegen witte bloedcellen zich door de vaatwand om de ontsteking aan te pakken. Dit voorstel beoogt beter te begrijpen hoe de vaatwand de witte bloedcellen binnenlaat om ziektekiemen te verwijderen.

    C

    Melodie in spraak
    Dr. Y. (Yiya) Chen (v), LEI - Taalkunde 
    Anders dan Nederlands en Engels gebruiken gesproken talen melodie doorgaans niet alleen om zinsbetekenis te nuanceren maar ook om woorden van elkaar te onderscheiden. Hoe talen dit doen, is goeddeels onbekend. Dit project onderzoekt daarom de taalkundige, psychologische en hersenprocessen achter deze parallelle informatieoverdracht van woordidentiteit en zinsbetekenis via melodie.

    Kunnen cellen van seks veranderen?
    Dr. S.M. (Susana) Chuva de Sousa Lopes (v), LUMC – Anatomie en Embryologie
    Tijdens embryonale ontwikkeling maken menselijke cellen alle organen en celtypen, maar er wordt slechts één soort kiemlijn gegenereerd: vrouwelijke cellen maken eieren en mannelijke cellen maken sperma. Wij willen ontdekken hoe dit proces is gereguleerd en welke genen aangezet kunnen worden om menselijke stamcellen van geslacht te doen veranderen.

    Zoete reactiemechanismen
    Dr. J.D.C. (Jeroen) Codée (m), LIC - Leiden Institute of Chemistry
    Het synthetiseren van oligosacchariden ('suikers') is van groot belang om deze verbindingen beschikbaar te maken voor biologisch en medisch onderzoek. De mechanismen waarmee glycosidische bindingen gevormd worden zijn tot op heden slecht begrepen. Dit voorstel zal suikerkoppelingsmechanismen in detail ophelderen met behulp van computationele en experimentele technieken.

    De regio en globalisering
    Dr. M.C.M. (Marguérite) Corporaal (V), RU – Taal en literatuur
    De negentiende- en vroegtwintigste-eeuwse Europese couleur locale is vooral geïnterpreteerd in het kader van nationale identiteitsvorming. Dit project laat zien dat regionalisme niet minder betrekking heeft op transnationale vraagstukken, zoals globalisering en migratie, waarbij transnationale circulatie, republicatie en receptie van couleur locale in de media en fictie belangrijke rollen speelden.

    D

    Vloeibare elektronica
    Prof. dr. R.A. (Rembert) Duine (m), UU & TU/e – Natuurkunde 
    Dit onderzoek ontwikkelt de theoretische beschrijving van signaaloverdracht in recent gerealiseerde elektronische en magnetische systemen die zo zuiver zijn dat de elektronen zich als een stroperige vloeistof gedragen. De analogieën tussen zulke vloeistoffen en – verrassend genoeg – zwarte gaten worden vervolgens benut om energiezuinige toepassingen voor te stellen.

    G

    De ecologische gevolgen van een opwarmende Noordpool op trekvogels
    Dr. J.A. (Jan) van Gils (m), NIOZ 
    Klimaatveranderingen zijn het sterkst rond de Noordpool. Trekvogels kunnen echter de ecologische gevolgen van Arctische klimaatsveranderingen meenemen naar het zuiden. Door middel van revolutionaire miniatuurzendertjes volgen we individuele trekvogels ‘van wieg tot graf’ om te begrijpen wat de levenslange impact is van Arctische opwarming.

    H

    Delta’s uit vorm: hoe verlies van intergetijdengebied de sedimentbalans in delta’s verstoort 
    Prof. A.J.F. (Ton) Hoitink (m), WUR – Omgevingswetenschappen
    Intergetijdengebieden in rivierdelta’s verliezen terrein door landaanwinning en zeespiegelstijging. Hierdoor verandert het getij in de delta en wijzigen de transportpaden van zand, slib en klei. We willen begrijpen en kunnen voorspellen hoe het verlies van intergetijdengebied samenhangt met problematisch hoge troebelheid, aanzanding en oevererosie.

    K

    Hoe levende cellen omgaan met stress 
    Prof. dr. G.H. (Gijsje) Koenderink (v), AMOLF 
    Levende cellen kunnen vervormingen weerstaan maar zijn tegelijk in staat zichzelf actief te vervormen. De onderzoekers zullen biomimetische eiwitnetwerken ontwikkelen die dit unieke materiaalgedrag nabootsen met als doel om de rol van mechanica in biologische processen te begrijpen en daarnaast inspiratie op te doen voor slimme materialen.

    L

    De structuur van het Quark-Gluon Plasma
    Dr. ir. M. (Marco) van Leeuwen (m), Nikhef 
    In het vroege heelal waren de temperatuur en dichtheid zo groot dat er geen normale kernmaterie was, maar een Quark-Gluon Plasma. Deze vorm van materie wordt in het laboratorium geproduceerd door atoomkernen met hoge energie op elkaar te botsen. Onderzoekers gebruiken hoogenergetische deeltjes die door het plasma heen vliegen om de structuur van deze materie te ontrafelen.

    M

    Stop en Start, hoe cellen omgaan met DNA-schade die transcriptie remt
    Dr. ir. J.A.F. (Jurgen) Marteijn (m), Erasmus MC - Moleculaire Genetica
    DNA-schade verstoort transcriptie, waardoor cellen slechter functioneren. Dit kan leiden tot versnelde veroudering. Door innovatieve microscopische technieken zal het effect van DNA-schade op transcriptie in levende cellen bestudeerd worden. Gecombineerd met geavanceerde eiwitanalyses zal onderzocht worden hoe cellen zich beschermen tegen DNA-schade die transcriptie remt.

    Impact of a boiling liquid
    Prof. dr. D. (Devaraj) van der Meer (m), UT – Fysica van vloeistoffen
    De natuurkunde van de inslag van een waterdruppel op een oppervlak is grotendeels begrepen. Wanneer de druppel echter, zoals tijdens het transport van vloeibaar aardgas, het kookpunt heeft bereikt, verandert de onderliggende fysica volledig. In dit Vici-programma wordt de complexe fysica van de inslag van zo'n kokende druppel ontrafeld.

    N

    De invloed van arousal op cognitieve functies en het brein 
    Prof. S.T. (Sander) Nieuwenhuis (m), LEI – Cognitieve Psychologie
    Onder arousal wordt de activatietoestand van het centrale en autonome zenuwstelsel verstaan. Ook overdag vertonen mensen subtiele schommelingen in arousalniveau. Met behulp van wiskundige modellen en beeldvormingstechnieken gaan de onderzoekers bestuderen wat de precieze effecten zijn van arousalschommelingen op cognitieve functies en globale patronen van hersenactiviteit.

    O

    Atomaire magneetgolven
    Prof. dr. A.F. (Sander) Otte (m), TUD – Quantum Nanoscience
    Hoe magnetisme in een materiaal precies tot stand komt, is veelal onduidelijk. Om magnetisme beter te begrijpen – voor bijvoorbeeld dataopslag of communicatietechnologiedoeleinden – zullen onderzoekers stukjes materiaal atoom-voor-atoom opbouwen en onderzoeken. Met behulp van nauwkeurig afgestemde radiosignalen zullen ze magnetische golven opwekken en hun gedrag op atomaire schaal aansturen.

    The diaphragm: a breath(-)taking muscle
    Prof. dr. C.A.C. (Coen) Ottenheijm (m), VUmc – Fysiologie
    Het middenrif, de belangrijkste ademhalingsspier, is opgebouwd uit een vernuftig raderwerk van talloze eiwitten. Aangeboren afwijkingen in deze eiwitten doen het raderwerk vastlopen met levensbedreigende ziekten tot gevolg. We bestuderen zowel hoe dit raderwerk vastloopt als hoe het weer gangbaar gemaakt kan worden.

    P

    Vroegmoderne ondeugden: waarom bestaan ze nog steeds?
    Prof. dr. H.J. (Herman) Paul (m), LEI - Wetenschapsgeschiedenis
    In de afgelopen eeuwen is de wereld radicaal veranderd. Toch zijn culturele stereotypen uit de zeventiende eeuw nog altijd springlevend en spreken zelfs wetenschappers soms in termen (‘dogmatisme’, ‘speculatie’, ‘vooroordeel’) die al eeuwen oud zijn. Waarom doen ze dat? Wat verklaart zulke continuïteit in een veranderende wereld?

    Gezinsdiversiteit na scheiding en uitkomsten voor kinderen en ouders
    Dr. A. (Anne-Rigt) Poortman (v), UU – Sociologie 
    Door de opkomst van co-ouderschap en nieuwe relatievormen, is de diversiteit onder gescheiden gezinnen toegenomen. Wat betekent dit voor kinderen en ouders? Dit project onderzoekt of kinderen en ouders in verschillende gezinstypes verschillen op tal van uitkomsten en hoe dit valt te verklaren.

    R

    Impact van alternatief grondstofgebruik in industriële clusters 
    Prof. dr. ir. C.A. (Andrea) Ramírez Ramírez (v), TUD – Techniek, Bestuur en Management
    De hedendaagse industrie gebruikt aardolie, aardgas en kolen als grondstoffen om chemicaliën en materialen te produceren. Dit onderzoek ontwikkelt een vernieuwende methodologie om de impact te analyseren van het vervangen in industriële clusters van fossiele grondstoffen door alternatieve grondstoffen, zoals CO2 of biomassa, wat betreft emissies, materialen en kosten.

    Extreme resolutie met zichtbaar licht; Inzoomen op de bouwstenen van het leven, één voor één
    Prof. dr. (Bernd) Rieger (m), TUD – Fysica van het in beeld brengen
    Microscopen kunnen steeds dieper inzoomen op biologische materialen. Door middel van fluorescerende labels kunnen ze zelfs enkele moleculen onderscheiden. Onderzoekers lossen een hardnekkig tekortkoming van fluorescentiemicroscopie op en ontwikkelen een nieuwe microscopiemethode om moleculaire structuren van een miljoenste mm groot te bekijken, om uiteindelijk fundamentele vragen over de bouwstenen van het leven te kunnen beantwoorden.

    S

    De emotioneel explosieve mens 
    Dr. D.J.L.G. (Dennis) Schutter (m), RU – Psychologie
    Door razernij gedreven agressie vormt een bedreiging voor onze samenleving. Studies naar de psychobiologische grondslagen van dit destructieve verschijnsel zijn daarom uitermate belangrijk. Dit onderzoek brengt de rol van het cerebellum in woede en agressie in kaart van waaruit een nieuwe methode voor het reguleren van woedeaanvallen zal worden ontwikkeld.

    V

    Hoe borsttumoren het afweersysteem beïnvloeden
    Dr. K.E. (Karin) de Visser (v), Oncode Instituut, het Nederlands Kanker Instituut
    Ons afweersysteem speelt een belangrijke rol tijdens het uitzaaien van kanker. Maar wat veroorzaakt de variatie in de compositie van het afweersysteem tussen borstkankerpatiënten? In dit onderzoek wordt onderzocht hoe genetische veranderingen in borstkankercellen het afweersysteem beïnvloeden, en hoe dit vertaald kan worden naar nieuwe behandelingen.

    Z

    TestShift: Een Socio-Technische Verschuiving voor Software Testen
    Dr. A.E. (Andy) Zaidman (m), TUD - Computer Science
    Het testen van software is belangrijk, maar is vaak inadequaat omwille van socio-technische en technische factoren. TestShift onderzoekt deze factoren en stelt voor om (1) software ontwikkelaars te laten reflecteren op het testproces door middel van test analytics en (2) het bedenken van nieuwe testscenario’s te vergemakkelijken door middel van geavanceerde testvisualisaties.

  • Gesorteerd op domein

    Domeinoverstijgend

    Impact van alternatief grondstofgebruik in industriële clusters 
    Prof. dr. ir. C.A. (Andrea) Ramírez Ramírez (v), TUD – Techniek, Bestuur en Management
    De hedendaagse industrie gebruikt aardolie, aardgas en kolen als grondstoffen om chemicaliën en materialen te produceren. Dit onderzoek ontwikkelt een vernieuwende methodologie om de impact te analyseren van het vervangen in industriële clusters van fossiele grondstoffen door alternatieve grondstoffen, zoals CO2 of biomassa, wat betreft emissies, materialen en kosten.

    Exacte en Natuurwetenschappen

    Schade tijdens de DNA-verdubbeling: chromatine lost het op!
    Prof. dr. H. (Haico) van Attikum (m), LUMC - Humane Genetica
    Een essentiële stap in de celdeling is de verdubbeling van ons DNA. Beschadigingen aan ons DNA kunnen dit proces echter ontregelen. De onderzoekers zullen onderzoeken hoe de DNA-verdubbeling wordt gereguleerd bij beschadiging van ons DNA en bepalen welke rol chromatine, het verpakkingsmateriaal van ons DNA, daarin speelt.

    Kanker eiwitten remmen met metaal-houdende medicijnen en licht
    Dr. S.B. (Sylvestre) Bonnet (m), LEI – Leiden Institute of Chemistry
    Antikankergeneesmiddelen zijn vaak toxisch voor de patiënt omdat zij niet erg selectief zijn. In dit project zullen de onderzoekers antikanker metaal-bevattende medicijnen maken die inactief zijn in het donker, maar na bestraling met licht kankercellen dood maken door het tegelijkertijd bevrijden van twee medicijnen die zich op twee verschillende bij kanker betrokken eiwitten richten.

    Hoe werkt CRISPR geheugenvorming in bacteriën?
    Dr. ir. S.J.J. (Stan) Brouns (m), TUD – Bionanoscience
    Micro-organismen in natuurlijke ecosystemen staan onder grote evolutionaire druk van virussen. Om te kunnen overleven onder deze vijandige omstandigheden hebben ze CRISPR-Cas immuun systemen ontwikkeld. Dit voorstel is gericht op het uitzoeken van hoe geheugenvorming tegen virussen in dit immuunsysteem tot stand komt.

    Kan een computer ziekte voorspellen? 
    Prof. dr. M. (Marleen) de Bruijne (v), Erasmus MC – Radiologie en Medische Informatica
    De onderzoekers ontwikkelen computertechnieken om in grote collecties medische beelddata nieuwe patronen te ontdekken die gerelateerd zijn aan aandoeningen zoals beroerte en longziekten. Daarmee kan het risico dat een patiënt bepaalde aandoeningen ontwikkelt beter ingeschat worden, zodat die aandoeningen beter behandeld of zelfs voorkomen kunnen worden.

    Zoete reactiemechanismen
    Dr. J.D.C. (Jeroen) Codée (m), LIC - Leiden Institute of Chemistry
    Het synthetiseren van oligosacchariden (“suikers”) is van groot belang om deze verbindingen beschikbaar te maken voor biologisch en medisch onderzoek. De mechanismen waarmee glycosidische bindingen gevormd worden zijn tot op heden slecht begrepen. Dit voorstel zal suikerkoppelingsmechanismen in detail ophelderen met behulp van computationele en experimentele technieken.

    Vloeibare elektronica
    Prof. dr. R.A. (Rembert) Duine (m), UU & TU/e – Natuurkunde 
    Dit onderzoek ontwikkelt de theoretische beschrijving van signaaloverdracht in recent gerealiseerde elektronische en magnetische systemen die zo zuiver zijn dat de elektronen zich als een stroperige vloeistof gedragen. De analogieën tussen zulke vloeistoffen en – verrassend genoeg – zwarte gaten worden vervolgens benut om energiezuinige toepassingen voor te stellen.

    De ecologische gevolgen van een opwarmende Noordpool op trekvogels
    Dr. J.A. (Jan) van Gils (m), NIOZ 
    Klimaatveranderingen zijn het sterkst rond de Noordpool. Trekvogels kunnen echter de ecologische gevolgen van Arctische klimaatsveranderingen meenemen naar het zuiden. Door middel van revolutionaire miniatuurzendertjes volgen we individuele trekvogels ‘van wieg tot graf’ om te begrijpen wat de levenslange impact is van Arctische opwarming.

    Hoe levende cellen omgaan met stress 
    Prof. dr. G.H. (Gijsje) Koenderink (v), AMOLF 
    Levende cellen kunnen vervormingen weerstaan maar zijn tegelijk in staat zichzelf actief te vervormen. De onderzoekers zullen biomimetische eiwitnetwerken ontwikkelen die dit unieke materiaalgedrag nabootsen met als doel om de rol van mechanica in biologische processen te begrijpen en daarnaast inspiratie op te doen voor slimme materialen.

    De structuur van het Quark-Gluon Plasma
    Dr. ir. M. (Marco) van Leeuwen (m), Nikhef
    In het vroege heelal waren de temperatuur en dichtheid zo groot dat er geen normale kernmaterie was, maar een Quark-Gluon Plasma. Deze vorm van materie wordt in het laboratorium geproduceerd door atoomkernen met hoge energie op elkaar te botsen. Onderzoekers gebruiken hoogenergetische deeltjes die door het plasma heen vliegen om de structuur van deze materie te ontrafelen.

    Stop en Start, hoe cellen omgaan met DNA-schade die transcriptie remt
    Dr. ir. J.A.F. (Jurgen) Marteijn (m), Erasmus MC - Moleculaire Genetica
    DNA-schade verstoort transcriptie, waardoor cellen slechter functioneren. Dit kan leiden tot versnelde veroudering. Door innovatieve microscopische technieken zal het effect van DNA-schade op transcriptie in levende cellen bestudeerd worden. Gecombineerd met geavanceerde eiwitanalyses zal onderzocht worden hoe cellen zich beschermen tegen DNA-schade die transcriptie remt.

    Atomaire magneetgolven
    Prof. dr. A.F. (Sander) Otte (m), TUD – Quantum Nanoscience
    Hoe magnetisme in een materiaal precies tot stand komt, is veelal onduidelijk. Om magnetisme beter te begrijpen – voor bijvoorbeeld dataopslag of communicatietechnologiedoeleinden – zullen onderzoekers stukjes materiaal atoom-voor-atoom opbouwen en onderzoeken. Met behulp van nauwkeurig afgestemde radiosignalen zullen ze magnetische golven opwekken en hun gedrag op atomaire schaal aansturen.

    TestShift: Een Socio-Technische Verschuiving voor Software Testen
    Dr. A.E. (Andy) Zaidman (m), TUD - Computer Science
    Het testen van software is belangrijk, maar is vaak inadequaat omwille van socio-technische en technische factoren. TestShift onderzoekt deze factoren en stelt voor om (1) software ontwikkelaars te laten reflecteren op het testproces door middel van test analytics en (2) het bedenken van nieuwe testscenario’s te vergemakkelijken door middel van geavanceerde testvisualisaties.

    Sociale en Geesteswetenschappen

    Bron des levens: stedelijke watervoorziening in het premoderne Midden-Oosten (7e-15e eeuw) 
    Prof. dr. M.L.M. (Maaike) van Berkel (v), RU – Middeleeuwse Geschiedenis 
    Watervoorziening is de grootste uitdaging waarmee het waterarme Midden-Oosten kampt. Desondanks waren premoderne stedelijke samenlevingen in staat hun talrijke bewoners van drinkwater te voorzien. Dit project onderzoekt voor het eerst de condities voor duurzame watervoorziening door de succesvolle (en onsuccesvolle) strategieën en praktijken van het premoderne Midden-Oosten te analyseren.

    Dierenbewegingen 
    Dr. R.F.J. (Raf) de Bont (m), UM - Geschiedenis
    In de twintigste eeuw veranderde de manier waarop wilde dieren zich over de wereld verplaatsten radicaal. Denk aan invasies van ‘exoten’, herintroducties van bedreigde soorten, verstoring van migratieroutes en grootschalige handel in zoo-dieren. ‘Moving Animals’ analyseert hoe mensen deze bewegingen hebben bestudeerd, weergegeven en gestuurd.

    Netwerktheorie
    Prof. dr. D. (Denny) Borsboom PhD (m), UvA - Psychologie
    Dit project ontwikkelt methodologie om netwerkmodellen van psychologische stoornissen te construeren: Netwerk Constructie Methodologie (NCM). NCM bevat subsystemen (bv. slaap, stemming, overtuigingen) die aan elkaar gekoppeld worden in een netwerk. Zo ontstaat een flexibel, “levend” theoretisch systeem waaraan vele onderzoekers kunnen bijdragen, om zo ons begrip van stoornissen te verbeteren.

    SocialMovez! Co-creatie van gezonde sociale netwerken voor jongeren 
    Prof. dr. M. (Moniek) Buijzen (v), RU – Communicatiewetenschap 
    Online sociale netwerken zoals Instagram en Snapchat bieden ongekende technologische mogelijkheden om de gezondheid van jongeren te stimuleren, bijvoorbeeld via peer influencers in het netwerk. Met innovatieve datatechnologie achterhalen de onderzoekers hoe de mogelijkheden van online sociale netwerkcampagnes optimaal kunnen worden benut, zonder de privacy van jongeren te schenden.

    Melodie in spraak
    Dr. Y. (Yiya) Chen (v), LEI - Taalkunde 
    Anders dan Nederlands en Engels gebruiken gesproken talen melodie doorgaans niet alleen om zinsbetekenis te nuanceren maar ook om woorden van elkaar te onderscheiden. Hoe talen dit doen, is goeddeels onbekend. Dit project onderzoekt daarom de taalkundige, psychologische en hersenprocessen achter deze parallelle informatieoverdracht van woordidentiteit en zinsbetekenis via melodie.

    De regio en globalisering
    Dr. M.C.M. (Marguérite) Corporaal (V), RU – Taal en literatuur
    De negentiende- en vroegtwintigste-eeuwse Europese couleur locale is vooral geïnterpreteerd in het kader van nationale identiteitsvorming. Dit project laat zien dat regionalisme niet minder betrekking heeft op transnationale vraagstukken, zoals globalisering en migratie, waarbij transnationale circulatie, republicatie en receptie van couleur locale in de media en fictie belangrijke rollen speelden.

    De invloed van arousal op cognitieve functies en het brein
    Prof. S.T. (Sander) Nieuwenhuis (m), LEI – Cognitieve Psychologie
    Onder arousal wordt de activatietoestand van het centrale en autonome zenuwstelsel verstaan. Ook overdag vertonen mensen subtiele schommelingen in arousalniveau. Met behulp van wiskundige modellen en beeldvormingstechnieken gaan de onderzoekers bestuderen wat de precieze effecten zijn van arousalschommelingen op cognitieve functies en globale patronen van hersenactiviteit.

    Vroegmoderne ondeugden: waarom bestaan ze nog steeds?
    Prof. dr. H.J. (Herman) Paul (m), LEI - Wetenschapsgeschiedenis
    In de afgelopen eeuwen is de wereld radicaal veranderd. Toch zijn culturele stereotypen uit de zeventiende eeuw nog altijd springlevend en spreken zelfs wetenschappers soms in termen (‘dogmatisme’, ‘speculatie’, ‘vooroordeel’) die al eeuwen oud zijn. Waarom doen ze dat? Wat verklaart zulke continuïteit in een veranderende wereld?

    Gezinsdiversiteit na scheiding en uitkomsten voor kinderen en ouders 
    Dr. A. (Anne-Rigt) Poortman (v), UU – Sociologie 
    Door de opkomst van co-ouderschap en nieuwe relatievormen, is de diversiteit onder gescheiden gezinnen toegenomen. Wat betekent dit voor kinderen en ouders? Dit project onderzoekt of kinderen en ouders in verschillende gezinstypes verschillen op tal van uitkomsten en hoe dit valt te verklaren.

    De emotioneel explosieve mens 
    Dr. D.J.L.G. (Dennis) Schutter (m), RU – Psychologie
    Door razernij gedreven agressie vormt een bedreiging voor onze samenleving. Studies naar de psychobiologische grondslagen van dit destructieve verschijnsel zijn daarom uitermate belangrijk. Dit onderzoek brengt de rol van het cerebellum in woede en agressie in kaart van waaruit een nieuwe methode voor het reguleren van woedeaanvallen zal worden ontwikkeld.

    Toegepaste en Technische Wetenschappen

    Zadenvooraltijd: Bescherming van opgeslagen mRNA's om zaadoverleving te garanderen. Hoe overleven mRNAs in zaden?
    Dr. L. (Leónie) Bentsink (v), WUR – Plantenwetenschappen
    Zaden hebben de capaciteit te kiemen, zelfs na jarenlange bewaring. Voor het kiemen zijn zaden afhankelijk van de opslag mRNAs die tijdens de kieming in eiwitten vertaald worden. Centraal in dit voorstel is de vraag hoe deze mRNAs zo lang kunnen overleven, terwijl ze bekend staan om hun korte levensduur.

    Delta’s uit vorm: hoe verlies van intergetijdengebied de sedimentbalans in delta’s verstoort 
    Prof. A.J.F. (Ton) Hoitink (m), WUR – Omgevingswetenschappen
    Intergetijdengebieden in rivierdelta’s verliezen terrein door landaanwinning en zeespiegelstijging. Hierdoor verandert het getij in de delta en wijzigen de transportpaden van zand, slib en klei. We willen begrijpen en kunnen voorspellen hoe het verlies van intergetijdengebied samenhangt met problematisch hoge troebelheid, aanzanding en oevererosie.

    Impact of a boiling liquid
    Prof. dr. D. (Devaraj) van der Meer (m), UT – Fysica van vloeistoffen
    De natuurkunde van de inslag van een waterdruppel op een oppervlak is grotendeels begrepen. Wanneer de druppel echter, zoals tijdens het transport van vloeibaar aardgas, het kookpunt heeft bereikt, verandert de onderliggende fysica volledig. In dit Vici-programma wordt de complexe fysica van de inslag van zo'n kokende druppel ontrafeld.

    Extreme resolutie met zichtbaar licht; Inzoomen op de bouwstenen van het leven, één voor één
    Prof. dr. (Bernd) Rieger (m), TUD – Fysica van het in beeld brengen
    Microscopen kunnen steeds dieper inzoomen op biologische materialen. Door middel van fluorescerende labels kunnen ze zelfs enkele moleculen onderscheiden. Onderzoekers lossen een hardnekkig tekortkoming van fluorescentiemicroscopie op en ontwikkelen een nieuwe microscopiemethode om moleculaire structuren van een miljoenste mm groot te bekijken, om uiteindelijk fundamentele vragen over de bouwstenen van het leven te kunnen beantwoorden.

    ZonMw

    Nieuwe behandeling voor nekkramp
    Prof. dr. D. (Diederik) van de Beek (m), UvA – Geneeskunde, Neurologie
    Bacteriële hersenvliesontsteking is een levensbedreigende hersenontsteking. Verschillende ontstekingsfactoren zijn geïdentificeerd met impact op uitkomst maar hoe deze gebruikt kunnen worden als behandeling is nog onduidelijk. In dit onderzoek worden nieuwe behandelingen voor de ziekte uitgetest met als doel levens te redden.

    Poortwachters van de bloedvaten
    Dr. J.D. (Jaap) van Buul (m), UvA – Sanquin Research and Landsteiner Laboratory
    De bloedvatwand vormt de grens tussen het bloed en het omliggend weefsel. In geval van een ontsteking bewegen witte bloedcellen zich door de vaatwand om de ontsteking aan te pakken. Dit voorstel beoogt beter te begrijpen hoe de vaatwand de witte bloedcellen binnenlaat om ziektekiemen te verwijderen.

    Kunnen cellen van seks veranderen?
    Dr. S.M. (Susana) Chuva de Sousa Lopes (v), LUMC – Anatomie en Embryologie
    Tijdens embryonale ontwikkeling maken menselijke cellen alle organen en celtypen, maar er wordt slechts één soort kiemlijn gegenereerd: vrouwelijke cellen maken eieren en mannelijke cellen maken sperma. Wij willen ontdekken hoe dit proces is gereguleerd en welke genen aangezet kunnen worden om menselijke stamcellen van geslacht te doen veranderen.

    The diaphragm: a breath(-)taking muscle
    Prof. dr. C.A.C. (Coen) Ottenheijm (m), VUmc – Fysiologie
    Het middenrif, de belangrijkste ademhalingsspier, is opgebouwd uit een vernuftig raderwerk van talloze eiwitten. Aangeboren afwijkingen in deze eiwitten doen het raderwerk vastlopen met levensbedreigende ziekten tot gevolg. We bestuderen zowel hoe dit raderwerk vastloopt als hoe het weer gangbaar gemaakt kan worden.

    Hoe borsttumoren het afweersysteem beïnvloeden
    Dr. K.E. (Karin) de Visser (v), Oncode Instituut, het Nederlands Kanker Instituut
    Ons afweersysteem speelt een belangrijke rol tijdens het uitzaaien van kanker. Maar wat veroorzaakt de variatie in de compositie van het afweersysteem tussen borstkankerpatiënten? In dit onderzoek wordt onderzocht hoe genetische veranderingen in borstkankercellen het afweersysteem beïnvloeden, en hoe dit vertaald kan worden naar nieuwe behandelingen.