Toekenningen 2013

Medicijnen in de vaatwand 

Dr. H.M.M. (Heleen) van Beusekom, Erasmus MC - Cardiologie 
Vernauwde bloedvaten worden behandeld met verschillende medicinale stents. Maar bloedvaten reageren niet altijd vergelijkbaar op deze ingreep. We gaan verdeling van medicijnen en afbraakproducten in de vaatwand onderzoeken om de best passende stent bij het te behandelen bloedvat te vinden.

Translationeel onderzoek met een preklinische beeldvormende faciliteit 
Prof. dr. (Ronald) Boellaard, VUmc - Department of Radiology & Nuclear Medicine 
PET en optische beeldvorming leveren kennis over biologische processen op moleculair en cellulair niveau. Andere technieken, zoals CT en MRI, geven informatie over anatomie en fysiologie. Een multimodale beeldvormende preklinische faciliteit is nodig om vooraanstaand fundamenteel en translationeel onderzoek te kunnen verrichten.

Geuren gemeten met superneus 
Prof. dr. ir. H.J. Bouwmeester, WUR 
Planten, dieren en mensen produceren geurstoffen die laten ruiken hoe ze eraan toe zijn. Om die geurstoffen te kunnen bestuderen wordt geïnvesteerd in een hightech machine die complexe geurmengsels bemonstert en heel nauwkeurig analyseert.

Moleculen op weg naar hun partner 
Prof. dr. R. Brock, RU 
Het samenspel van beweging en reactie ligt ten grondslag aan de moleculaire organisatie van cellen bij processen zoals het uitzaaien van tumorcellen en opwekken van energie. Met deze microscoop wordt dit samenspel ontrafeld.

Dynamisch evenwicht in gezond tandplak 
Prof. dr. W. Crielaard, UvA - ACTA 
Biofilms zijn complexe microbiële gemeenschappen. De meeste micro-organismen in en op mensen leven in biofilms. Orale biofilms zijn zeer dynamische en heterogene gemeenschappen, zowel in ruimte als in tijd. In dit onderzoek zal de dynamiek van orale biofilms vastgesteld worden.

Nieuw onderzoek naar synapsfunctie in hersenziekten 
Dr. A.J.A. (Sander) Groffen, VU - Functionele Genoomanalyse 
In dit project wordt een nieuwe methode ontwikkeld en toegepast om belangrijke hersenziekten te onderzoeken zoals mentale retardatie, autisme en depressiviteit. Met de nieuwe techniek kan het effect van genmutaties op verschillende soorten signaaloverdracht tussen hersencellen worden gemeten.

Massaspectrometrie voor inzicht in mariene milieus 
Dr. ir. E.C. Hopmans, NIOZ 
Met deze hoge resolutie massamassaspectrometer kunnen nauwkeurige metingen worden verricht aan specifieke vetmoleculen in het mariene milieu. Dit levert unieke informatie op over het metabolisme van microben, de stikstof- en koolstofcycli, en klimaatveranderingen in het verleden.

Westerbork jaagt op kosmische flitsers 
Dr. J. (Joeri) van Leeuwen, ASTRON 
Over de hele hemel gaan continu radioflitsen af, van neutronensterren, zwarte gaten en nog onbekende felle bronnen ver weg. Wij stellen voor een hogesnelheidscamera te bouwen voor het vernieuwde, dertig keer vergrootte blikveld van Westerbork. Daarmee kunnen veel nieuwe flitsen worden gevonden, en kan hun oorzaak heel precies en scherp worden uitgeplozen.

Nieuw immigrantenpanel: eerste schreden op het integratiepad 
Dr. M. (Marcel) Lubbers, RU - Sociologie 
Door recent binnengekomen migranten uit verschillende landen gedurende de eerste vijf jaar na migratie te volgen, komen we te weten hoe hun inpassing in de Nederlandse samenleving verloopt en in hoeverre dit verschilt tussen migranten uit verschillende landen.

Weefsels in alle kleuren en drie dimensies bekijken 
Prof. dr. R.E. (Reina) Mebius, VUmc - Moleculaire celbiologie en immunologie 
Met de ultramicroscoop worden gekleurde weefsels in 3D geanalyseerd. Onderlinge cellulaire samenhang in gehele zebravisjes, embryo’s of tumoren kunnen hiermee worden gevisualiseerd en geanalyseerd. Daardoor kunnen veranderingen in cellokalisaties, bijvoorbeeld als gevolg van mutatie of behandeling, nauwkeurig worden bepaald.

Droge mond en pijnlijke gewrichten is verleden tijd 
Prof. dr. H.C. (Henny) van der Mei, UMCG - Biomaterialen 
Droge mond en pijnlijke gewrichten, veroorzaakt doordat de eiwitachtige bekleding van het weefsel of bot niet meer functioneert, is een complicatie die veel voorkomt bij de ouder wordende mens. Wij gaan dit probleem verhelpen door deze eiwitlaag te verstevigen.

Betrouwbaar koolstof-14 meten 
Prof. dr. H.A.J. (Harro) Meijer, RUG 
De Rijksuniversiteit Groningen heeft een vermaard laboratorium voor koolstof-14 ouderdomsmetingen. Voordat van een monster de ouderdom bepaald kan worden, moet het worden verbrand tot CO2-gas. Hiervoor heeft het Centrum voor Isotopen Onderzoek een nieuwe, schonere en nauwkeuriger installatie verkregen.

Infrastructuur voor geavanceerde neuropsychologische diagnostiek 
Prof. dr. B.A. (Ben) Schmand, UvA - Psychologie 
We verzamelen neuropsychologische testgegevens van 10.000 gezonde mensen in een website, die deze data kan bewerken met geavanceerde statistische methoden. Onderzoekers en clinici kunnen van deze infrastructuur gebruik maken in nieuwe onderzoeksprojecten, en bij de diagnostiek van individuele patiënten.

 

 

Brede toegankelijkheid voor hoge-resolutie hersenopnames 
Dr. H.S. Scholte (Steven), UvA - Psychologie 
Met de meest geavanceerde apparatuur voor hersenonderzoek (7T) was het alleen mogelijk om kleine delen van het brein te meten. Met Multi-transmit technologie, is het nu mogelijk om het hele brein gelijktijdig op een hoge resolutie te meten.

WEAVE ontrafelt sterrenstelsels en donkere energie 
Prof. dr. S.C. (Scott) Trager, RUG - Kapteyn Instituut 
WEAVE ontrafelt het licht van duizend sterren of melkwegstelsels tegelijkertijd en meet hoe snel deze bewegen. Dit biedt inzicht in de ontstaansgeschiedenis van de Melkweg en leidt tot een beter begrip van donkere materie en donkere energie in het heelal.

Water uit steen persen 
Dr. H.B. Vonhof, VU 
Wij bouwen een instrument waarmee microscopische hoeveelheden water en koolzuurgas uit gesteenten gekraakt worden. Van dit water en koolzuurgas wordt de isotopensamenstelling gemeten. Deze analyses zijn bijvoorbeeld van belang voor klimaatonderzoek en voor het onderzoek naar vloeistofstromen in ondergrondse oliereservoirs.