Nikhef - Nationaal instituut voor subatomaire fysica

Nationaal instituut voor subatomaire fysica Nikhef doet onderzoek naar de elementaire bouwstenen van de materie en het universum, hun onderlinge krachten en de structuur van ruimte en tijd. Het instituut maakt deel uit van NWO-I, de Institutenorganisatie van NWO.

Instituut én samenwerkingsverband

Nikhef is niet alleen een instituut met een gebouw op het Amsterdamse Science Park, maar ook een samenwerkingsverband tussen NWO-I en zes universiteiten: de Radboud Universiteit te Nijmegen, de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Maastricht, de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Grote natuurkundige vragen

De onderzoekers van Nikhef zoeken naar antwoorden op de grote natuurkundige vragen van deze tijd. Uit welke fundamentele bouwstenen bestaat de wereld om ons heen? Hoe is het heelal ontstaan? Wat zijn de grondbeginselen van de natuurwetten?

Deeltjesversnellers en detectoren

Het onderzoek vindt plaats bij deeltjesversnellers als de Large Hadron Collider op CERN in Genève en met detectoren in de hele wereld voor kosmische deeltjes, donkere materie en zwaartekrachtsgolven.

Drie grote experimenten op CERN

Op CERN neemt Nikhef deel aan drie van de vier grote experimenten: ATLAS, LHCb en ALICE. Het instituut levert belangrijke wetenschappelijke en technologische bijdragen aan deze experimenten. Op CERN is onder andere in 2012 het higgsdeeltje ontdekt. Nu speuren onderzoekers in de deeltjesbotsingen onder andere naar aanwijzingen die meer licht kunnen werpen op het overschot aan materie ten opzichte van antimaterie.

Vijf grote projecten buiten CERN

Het instituut is betrokken bij vijf grote projecten buiten CERN:

  • KM3NeT: neutrinodetector met kabels vanaf de bodem van de Middellandse Zee met speciale, o.a. bij Nikhef gemaakte glazen bollen die lichtsporen waarnemen van neutrino's afkomstig uit het heelal.
  • Pierre Auger: observatorium op de pampa van Argentinië dat extreem energierijke deeltjes uit het heelal opvangt.
  • Virgo: detector voor zwaartekrachtsgolven nabij Pisa in Italië, die trillingen in de ruimtetijd waarneemt van botsende zwarte gaten en neutronensterren.
  • XENON1T: ondergronds laboratorium in het Italiaanse Gran Sasso voor de zoektocht naar donkere materie.
  • eEDM: onderzoek in Groningen om het nog onbegrepen elektrische dipoolmoment van elektronen te ontrafelen.

Theorie en technologie

De experimentele onderzoekslijnen van Nikhef worden gecomplementeerd door hoogwaardig theoretisch onderzoek, grensverleggende detector-R&D en ontwikkeling van krachtige reken- en verwerkingstechnieken. De afdelingen Mechanische technologie, Elektronica technologie en Computer technologie leveren de benodigde technische ondersteuning.

Samen met bedrijfsleven

Nikhef gebruikt innovatieve technologieën. Nederlandse bedrijven bouwen mee aan de experimenten. De overdracht van kennis en technologie van en naar industrie en maatschappij is daarom ook belangrijk voor Nikhef.

Personeel

De wetenschappelijke staf van het samenwerkingsverband bestaat uit zo'n 230 fysici, waarvan rond 100 oio's en 35 postdocs. Bij de technische afdelingen werken ongeveer 75 medewerkers.

Dimensies

Lees en download het Nikhef-magazine Dimensies.

Contactgegevens

Nikhef
Nationaal instituut voor subatomaire fysica
Postbus 41882
1009 DB  AMSTERDAM
(020) 592 20 00
info@nikhef.nl

Bezoekadres:
Science Park 105
1098 XG  Amsterdam

Ga naar de Nikhef-website