Marjolein Robijn

Marjolein Robijn is sinds 1 april 2017 hoofd Levenswetenschappen in het NWO-domein Exacte en Natuurwetenschappen.

Wie is Marjolein Robijn?

Marjolein Robijn (1978) studeerde medische biologie aan de Vrije Universiteit. Ze promoveerde bij de afdeling Parasitologie van de Universiteit Leiden, waar zij met behulp van massa-spectrometrie glycanen en glycoproteïnen van de parasiet Schistosoma mansoni onderzocht.

Voor de wetenschap

Robijn vertelt vol enthousiasme over werken dicht bij de wetenschap. Als student werd zij gegrepen door het gevoel dat wetenschap de grenzen van het menselijk 'weten' verlegt, dat het gaat over het proces van 'niet weten naar iets weten'. "Met het stellen van goede vragen en een open houding kun je iets kunt betekenen voor de mensheid. Dat is mijn continue drive", zegt Robijn.
Al tijdens haar promotie ontdekte ze dat ze zich liever vóór de wetenschap ging inzetten dan zelf onderzoek wilde blijven doen. "Omdat ik een breder perspectief zocht en erachter kwam dat ik van grote lijnen houd, van beleid en verbinden. Van gedachtesprongen koppelen en mensen bij elkaar brengen. Ik ben graag een spin in het web en vind het prachtig om anderen enthousiast te maken voor een plan. Werken op het snijvlak van beleid en onderzoek vind ik enorm boeiend."

Verbinder

Sinds zij bij NWO werkt (2009) heeft Robijn verschillende rollen in de organisatie gehad. Zij startte als beleidsmedewerker voor het cluster Instituten van de afdeling Beleidsondersteuning Onderzoek (BOO). Daar werkte ze aan de vorige institutenevaluatie van CWI en SRON en had kennisbenutting en valorisatiebeleid van de instituten in haar pakket.
Via de FOM-instituten leerde ze voormalig natuurkundestichting FOM beter kennen. Robijn: "Ik miste soms de wetenschappelijke inhoud en ik wilde daar weer dichter bij werken. Bovendien zag ik hoe FOM het veld organiseerde en duurzaam bouwde aan haar netwerk, en daar wilde ik meer van weten." Wim van Saarloos, toenmalig directeur van FOM, haalde haar aan boord en Robijn ging voor het NWO-gebied Natuurkunde en FOM werken: "Zo deed ik ervaring op met het primair proces, maar ook met de vorming van strategische agenda’s samen met het veld. Ook kon ik mijn rol als verbinder pakken tussen NWO en FOM." Zo stond Robijn mede aan de basis van het strategisch initiatief voor het interdisciplinaire thema materialen. Ze bekent dat ze tot dan toe beperkt kennis had van natuurkunde, maar er vol voor open stond en er ook steeds meer door geboeid raakte. Lachend: "Tijdens de zwemles van mijn zoontje spijkerde ik mijn materialenkennis bij. Ik wilde de discussie van de strategische materialencommissie goed kunnen volgen."

Wat drijft het hoofd Levenswetenschappen?

Het team Levenswetenschappen is een relatief kleine club voor een groot veld, ervaart Robijn. "We zijn super efficiënt in de processen. Door de beperkte capaciteit is het contact met het veld nog niet waar ik het wil hebben." Ze vertelt over twee initiatieven die wat haar betreft voor verbetering gaan zorgen: "We gaan een nationaal levenswetenschappencongres organiseren, zoals Physics@Veldhoven voor de natuurkunde, CHAINS voor de chemie, ICT-Open voor de informatica et cetera. Verder heeft het bestuur besloten een adviesorgaan Levenswetenschappen in te stellen. Deze commissie gaat onder meer fungeren als linking pin met het veld, op inhoud, en zal het bestuur strategisch adviseren. Tijdens een werkconferentie op 23 oktober zijn de lijnen uitgezet. Het goed georganiseerde veld blijft leading. Het doel is een betere samenwerking en afstemming met NWO. Overigens krijgt het NWO-domein Exacte en Natuurwetenschappen (ENW) zeven adviesorganen en is dit er één van."

Wat merkt de levenswetenschapper van de nieuwe koers van NWO en de inzet van het team Levenswetenschappen?

Robijn: "Hopelijk gaat die een nauwer contact met het ENW bureau ervaren, doordat we ons meer inzetten als platform of in de rol van makelaar. We zullen meer dan eerder bijeenkomsten voor de levenswetenschappers kunnen organiseren en faciliteren en we dromen ervan mede richting te geven en nationale kansen te benutten. Een voorbeeld uit het verleden is de strategische materialenagenda voor Nederland. Die genereert aandacht die een individuele onderzoeker alleen niet bereikt en geeft aan in welke gebieden wetenschap zich gaat ontwikkelen. Het doel is focus en massa, en kansen kunnen grijpen in samenwerking met andere disciplines."

Waar wil Robijn over twee jaar staan?

Ze hoopt dat de processen en het beheer NWO-breed zijn afgestemd en dat niemand zich daar meer aan hoeft te ergeren: "Het is geen geheim dat onderzoekers hinder ondervinden van nieuwe systemen zoals ISAAC. Om recht te kunnen doen aan onze missie 'eenheid in verscheidenheid' en het voor de wetenschapper makkelijker te maken, moeten we nog een flinke slag maken. Ik hoop dat NWO de tijd krijgt om van de transitie een succes te maken en dat het vertrouwen groeit." Voor mijn team wens ik dat de binding met het veld en aanpalende velden, zoals technische en medische wetenschappen toeneemt."

Wat vindt Robijn mooi aan de transitie?

Robijn: "De teaming binnen ENW. Zowel in Utrecht als in Den Haag zijn teams van verschillende samenstelling over de muren van de oude disciplines heen actief. Dit moeten we uitbouwen. We zijn nog in een fase van zoeken en vinden. Dat levert op dat we met kritische blik kunnen bekijken waarom we de dingen doen zoals we ze doen. We hebben tijd nodig om elkaars veld goed te leren kennen. Het betekent ook dat collega's afscheid moeten durven nemen van sommige oude gewoontes. Ik wil iedereen oproepen om geduld en vertrouwen te hebben en om oplossingsgericht te denken en eigenaarschap te nemen. Het is een majeure operatie, die eigenlijk pas na 1 april is begonnen." Ze is ervan overtuigd dat de teaming binnen ENW ook positief uitstraalt naar het veld: "Door onze samenwerking maken we het voor het veld ook makkelijker om cross-over initiatieven te ontplooien, op grensvlakken van disciplines, topsectoren, et cetera. De grote uitdaging voor de wetenschap is antwoorden vinden op vragen van de samenleving. Die antwoorden zijn nooit monodisciplinair, dus moeten we samenwerken vanuit de sterkte van de disciplines."

Tot slot

Robijn: "Als je bij NWO werkt, draag je bij aan het faciliteren en optimaliseren van het wetenschapslandschap, hoe mooi is dat? Met deze gedachte sta ik elke dag op. Wij kunnen het verschil maken."