Kwestie van kiezen
Over de kunst van het kiezen zijn bibliotheken volgeschreven. Steeds zekerder weten we dat (onderbuik)gevoelens en gewoontes minstens zoveel invloed hebben als de rationele afweging. Vlak na de Tweede Kamerverkiezingen zoomen we in dit nummer van Onderzoek in op het maken van keuzes.
We hebben gekozen aan wie we de leiding van het land toevertrouwen. De volksvertegenwoordigers moeten nu in coalitieverband komen tot een regeerakkoord waarin ze keuzes voor de toekomst maken. Kiezen zij ook voor extra investeringen in wetenschap en innovatie, waartoe de Kenniscoalitie heeft opgeroepen? En worden al die keuzes eigenlijk wel door de politiek gemaakt? Sinds jaar en dag spelen wetenschappers met hun kennis een rol als adviseur. Waar houdt advies op en waar begint beïnvloeding? We vroegen het aan ervaringsdeskundigen: wetenschappers in de politieke arena. ‘Zuivere rolvastheid is moeilijk, maar essentieel’, zegt Eerste Kamervoorzitter én hoogleraar Jan Anthonie Bruijn. Maar wat als wetenschappers toch even op de stoel van een minister mochten gaan zitten? Zeven prominente onderzoekers grijpen de kans om hún keuze voor de toekomst kenbaar te maken.
Beeld: Lauren Hillebrandt
Academische groei, economische bloei
Investeer de komende tien jaar 300 tot 380 miljoen euro extra in onderzoek en innovatie. Die oproep doet de Kenniscoalitie. VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen en Paul de Krom, bestuursvoorzitter van TNO, schetsen wat het ons land oplevert als we die breedgedeelde ambitie waarmaken.
Het gewicht van kennis bij beleidskeuzes
Sinds jaar en dag spelen wetenschappers een belangrijke rol als adviseur van de politiek.
Gevraagd en ongevraagd. Jan Anthonie Bruijn, Barbara Oomen en Eppo Bruins kennen beide werelden: die van de politiek én die van de wetenschap.
Zelfde ideaal, andere keuze
Vechten tegen klimaatverandering of terrorisme bestrijden kan op allerlei manieren. De een kiest voor diepgravend onderzoek, een ander zoekt het in de beïnvloeding van de publieke opinie, trekt met een protestbord naar het Malieveld of bewandelt de diplomatieke weg. Vier jongeren met een missie over de keuzes die zij maken.
Zonder emotie geen goed besluit
Of we nu wetenschapper, consument of burger zijn, wij mensen maken onze keuzes veel minder rationeel dan we denken. Hoog tijd dat beleidsmakers dat onderkennen, vindt bijzonder hoogleraar gedragswetenschappen en beleid Will Tiemeijer.
Ongevraagd advies
Wetenschappers adviseren, de politiek maakt de keuzes. Maar wat als de wetenschap het wél voor het zeggen had? In het licht van een nieuw regeerakkoord geven zeven wetenschappers vanuit hún expertise richting aan bestaande en nieuw op te richten ministeries.