Ambities ‘Wetenschap werkt!’ - NWO Strategie 2023 – 2026

NWO heeft 38 ambities geformuleerd om de strategie 'Wetenschap werkt!' te realiseren.

Ambitie 1

Door heldere communicatie laten we zien wat de impact van wetenschap is en welke rol NWO speelt als verbinder, financier en onderzoeker bij het realiseren van Nederlands wetenschappelijk onderzoek van wereldklasse.

Ambitie 2

NWO heeft de ambitie om ons portfolio van nationale onderzoeksinstituten verder te ontwikkelen, in nauwe samenhang met ontwikkelingen in de Nederlandse en internationale kenniswereld.

Een gezonde onderzoekscultuur

Ambities met betrekking tot de bouwsteen gezonde onderzoekscultuur

Ambitie 3

NWO heeft zelf binnen het Nederlandse onderzoek als werkgever een voorbeeldfunctie. Onze instituten bieden een inclusieve, diverse, open, duurzame en veilige werkomgeving die een gezonde onderzoekscultuur stimuleert. Een gezonde onderzoekscultuur bij de instituten vergroot hun aantrekkelijkheid voor alle soorten talent. Onze instituten stellen een plan op dat alle aspecten van een gezonde onderzoekscultuur adresseert, staan open voor suggesties van hun onderzoekers en monitoren hun onderzoekscultuur door een periodiek onderzoek te houden onder de medewerkers. NWO streeft als werkgever naar een werknemerstevredenheid van 8 of hoger.

Ambitie 4

NWO gaat met kennisinstellingen op instellingsniveau  afspraken maken rondom thema’s als open access, datamanagement en diversiteit- en inclusiebeleid. Daarmee kunnen we eisen op het niveau van de aanvrager vervolgens laten vallen. Dit draagt niet alleen bij aan een gezonde onderzoekscultuur binnen de instellingen, maar ook aan een vermindering van de werklast voor aanvragers.

Ambitie 5

De werkdruk aan kennisinstellingen is hoog. NWO wil zuinig omgaan met de tijd van onderzoekers. Dit kan bijvoorbeeld door onze aanvraagprocedures te versnellen, te vereenvoudigen en administratief zo licht mogelijk te laten zijn. Dit draagt ook bij aan vermindering van de werklast voor onderzoekers (zie ook bij robuuste financiering en onbelemmerde samenwerking).

Ambitie 6

NWO gaat onderzoek uitzetten naar het wetenschapssysteem als geheel, in het bijzonder ook naar onze eigen rol als financier in dat systeem (Research on research). Hiermee kan onderzoeksbeoordeling, -financiering, -programmering en -beleid meer evidence-based worden geformuleerd.

Ambitie 7

NWO implementeert de beleidsmaatregelen uit de Nationale Leidraad Kennisveiligheid bij  onze eigen instituten en in beoordelingsprocessen. We wisselen kennis en expertise uit met onze internationale  zusterorganisaties én binnen de kenniscoalitie.

Ambitie 8

NWO stimuleert de transitie naar open science (open access, FAIR data, open software en citizen science). NWO blijft daarbij het voortouw nemen met instrumenten die daaraan bijdragen, zoals (subsidie)voorwaarden, de (financiële) ondersteuning van open science, het erkennen en waarderen van onderzoekers die open science in de praktijk brengen en het stimuleren van ontwikkelingen in het veld.

Ambitie 9

NWO blijft in de komende periode actief vorm geven aan een bredere vorm van erkennen en waarderen van wetenschappelijk talent in haar beoordelingssystematiek:

  • Het narratief CV wordt verder uitgewerkt tot een evidence-based CV;
  • NWO zorgt voor voorlichting en ondersteuning van aanvragers, commissieleden en referenten over het nieuwe erkennen en waarderen en wat dit betekent voor de onderzoekbeoordeling;
  • We zetten ons blijvend in om vormen van bias in de onderzoeksbeoordeling te voorkomen en het verantwoord gebruik van metrics te bevorderen.

Ambitie 10

De NWO-instituten brengen hun aanname- en bevorderingsbeleid gezamenlijk in lijn met de uitgangspunten van het nationale programma Erkennen & Waarderen.

Ambitie 11

NWO streeft naar een koploperspositie in Europa wat betreft inclusieve beoordeling van subsidieaanvragen. We nemen daarin de inclusiviteit van onderzoeksconsortia en van de onderzoeksopzet mee.

Ambitie 12

NWO stimuleert groepen onderzoekers die getalsmatig achterblijven. Voor deze groepen creëren we meer ruimte in onze financieringsinstrumenten.

Ambitie 13

NWO spant zich binnen de eigen invloedssfeer in, om integriteitsschendingen in de breedste zin te voorkomen, te signaleren en er een adequate respons op te geven.

Ambitie 14

NWO formuleert een stevige duurzaamheidsambitie, gericht op het verankeren van duurzaamheid in bedrijfsvoering en financieringsinstrumenten. Geïnspireerd door het internationale VN-Klimaatakkoord van Parijs en de Nederlandse Klimaatwet, stellen we ons als doelstelling om als organisatie (bureauorganisatie, instituten en subsidiebeleid) in 2030 klimaatneutraal te zijn.

Een robuust onderzoeksstelsel

Ambities met betrekking tot de bouwsteen een robuust onderzoeksstelsel

Ambitie 15

NWO stelt extra middelen beschikbaar voor vrij, ongebonden onderzoek. Dit doet zij onder meer door middelen uit het Coalitieakkoord in te zetten ten behoeve van de Open Competitie.

Ambitie 16

NWO streeft ernaar dat de slaagkansen in de Open Competitie en het Talentprogramma minimaal 25% zijn.

Ambitie 17

NWO gaat haar prijzenbeleid herijken en verder in lijn brengen met de ambities rond een gezonde onderzoekscultuur. Mogelijk vrijvallend budget zal worden geïnvesteerd in de financiering van de Talentlijn.

Ambitie 18

NWO onderzoekt waar beleidsdoelstellingen van kleinere, langlopende financieringsinstrumenten, ooit bedoeld als tijdelijke impuls, voldoende ontwikkeld of gerealiseerd zijn om ze te kunnen integreren in grotere, meer structurele financieringsinstrumenten. NWO streeft er op deze manier naar om het aantal (kleine) financieringsinstrumenten binnen de komende strategieperiode met tenminste 25% te verlagen.

Ambitie 19

NWO verduidelijkt het palet aan financieringsmogelijkheden en maakt dit voor de aanvrager inzichtelijk. NWO gaat hierbij uit van vijf financieringslijnen: Open Competitie, Talent, Samenwerking met kennispartners en maatschappij, Praktijkgericht onderzoek en Infrastructuur. NWO vergroot hiermee de samenhang tussen de verschillende financieringsinstrumenten.

Ambitie 20

NWO verhoogt de doelmatigheid van de financieringsinstrumenten daarnaast door processen te versnellen en te vereenvoudigen. We vereenvoudigen het aanvraagproces door het reduceren, te innoveren of door verdere automatisering van verschillende processtappen. Uiteraard doen we dat met oog voor kwaliteit en zorgvuldigheid. We willen zo de doorlooptijd van de procedures met zo’n 20% verkorten en de werklast voor onderzoekers, referenten en commissieleden met zo’n 25% reduceren.

Ambitie 21

NWO verhoogt de doeltreffendheid van financieringsinstrumenten door alleen voorwaarden en criteria op te stellen die betrekking hebben op het primaire doel van het financieringsinstrument. Randvoorwaarden en eisen rondom de vorm volgen altijd uit de doelstelling. Wetenschappelijke kwaliteit blijft daarbij voor alle onderzoek het belangrijkste criterium.

Ambitie 22

NWO gaat aanvullende investeringen doen ten behoeve van (grote) onderzoeksinfrastructuren. Dit doen we door het inzetten van extra middelen uit het Coalitieakkoord.

Ambitie 23

NWO blijft investeren in die internationale lidmaatschappen, die van groot belang zijn voor toegang van Nederlandse onderzoekers tot internationale onderzoeksfaciliteiten.

Ambitie 24

NWO wil het praktijkgericht onderzoek aan hogescholen in de wettelijke taakstelling van NWO verankeren. Daarmee  verbreden we onze taak naar het onderzoek aan hogescholen, inclusief het bevorderen van impact en het stimuleren van samenwerking, tussen en binnen hogescholen en met andere kennisinstellingen.

Coherente onderzoeksagenda's

Ambities met betrekking tot de bouwsteen coherente onderzoeksagenda’s

Ambitie 25

NWO identificeert relevante strategische thema’s en streeft daarvoor naar een samenhangende programmering, planning en inzet van onderzoeksmiddelen. Voor een aantal van deze thema’s organiseert NWO een gerichte aanpak, waarin strategische financieringsinstrumenten worden ingezet en actief de verbinding wordt gezocht met relevante kennisinstellingen.

Ambitie 26

NWO ondersteunt de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van sectorplannen binnen het Nederlandse onderzoekslandschap en verbindt deze waar mogelijk met strategische onderzoeksthema’s.

Ambitie 27

NWO zet in op verdere zelforganisatie van het veld, bijvoorbeeld door keuzes voor wetenschappelijke infrastructuur en bijbehorende internationale lidmaatschappen zoveel mogelijk aan het veld te laten, voordat daadwerkelijk aanvragen bij NWO worden ingediend.

Ambitie 28

NWO draagt de komende jaren bij aan de vorming van een nieuw klimaatcentrum, waarin alle relevante partijen in Nederland vertegenwoordigd zijn en aansluiting met internationale partners wordt versterkt.

Onbelemmerd samenwerken

Ambities met betrekking tot de bouwsteen onbelemmerd samenwerken

Ambitie 29

NWO gaat een grotere rol spelen in het stimuleren van nationale en internationale kennisnetwerken en bevordert alle vormen van disciplinaire (mono-, inter- en transdisciplinaire) samenwerking, kennisketenbrede samenwerking en kennisopbouw.

Ambitie 30

NWO komt maatschappelijke partners financieel tegemoet die een wezenlijke bijdrage  leveren aan de doelstelling van een NWO-samenwerkingsprogramma, zoals bijvoorbeeld op het gebied van citizen science.

Ambitie 31

NWO financiert delen van de kennisketen. We investeren in relaties met ketenpartners - zoals de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, RVO, bedrijven, kennisinstellingen (Technology Transfer Offices en Knowledge Transfer Offices) en overheden. Zo borgen we dat de activiteiten van NWO goed aansluiten bij wat kennispartners doen.

Ambitie 32

Het kennisbenuttingsbeleid wordt verder doorontwikkeld en verbreed naar wetenschappelijke en maatschappelijke impact. Impact wordt daarmee een integraal onderdeel van een aanvraag.

Ambitie 33

NWO zet in op een op maat gesneden manier om consortia en samenwerkingsverbanden te vormen.

Ambitie 34

NWO gaat onderzoeken hoe succesvolle samenwerkingsverbanden financieel (meer) continuïteit geboden kan worden om zo hun samenwerking te verbreden en uit te breiden

Ambitie 35

NWO gaat de mogelijkheden om internationaal samen te werken in publieke en publiek-private samenwerkingsprogramma’s vergroten en zorgt er daarbij voor dat de aspecten van kennisveiligheid goed zijn geborgd.

Ambitie 36

NWO faciliteert in lijn met de Internationale Kennis- en Talentstrategie science diplomacy activiteiten en geeft NWO meerjarige bilaterale samenwerking met strategische partnerlanden vorm. Op basis van de beleidsbrief van de minister van OCW zal NWO een nieuw internationaliseringsbeleid opstellen.

Van strategie naar realisatie

Ambities om van strategie naar realisatie te komen

Ambitie 37

Gezien de ‘war for talent’, de voorziene groei en de toenemende behoefte aan nieuwe competenties, geven we in ons HR-beleid gericht aandacht aan werving & selectie, kennis – en competentieontwikkeling, een gezond werkklimaat, diversiteit & inclusie, strategische personeelsontwikkeling, aantrekkelijke arbeidsmarktpresentatie en passende en eigentijdse arbeidsvoorwaarden.

Ambitie 38

NWO implementeert een Monitoring, Evaluatie en Leren (MEL) systematiek. Hiermee wordt het functioneren van NWO en de impact van ons beleid en onze financiering op structurele wijze gemonitord en onderzocht. De bevindingen hieruit stellen NWO in staat de doelmatigheid en efficiëntie op continue basis te verbeteren.